Oxfam: wereldvoedselsysteem is failliet
- 31 mei 2011
Voedselcampagne GROW van start in 34 landen.
Den Haag, 31 mei 2011. Het huidige voedselsysteem werkt niet meer en is een bedreiging voor de wereldwijde voedselvoorziening. Die waarschuwing geeft Oxfam Novib bij de lancering van de internationale Oxfam-campagne GROW. Overheden en multinationals moeten hun verantwoordelijkheid nemen en kiezen voor een eerlijke en duurzame voedselproductie- en verdeling. Nu al lijden bijna 900 miljoen mensen honger. Bij een groeiende wereldbevolking en klimaatverandering worden dat er alleen maar meer, als niet snel drastische maatregelen worden genomen. Dit blijkt uit het nieuwe Oxfam-rapport Growing a Better Future dat vandaag verschijnt.
Oud-president Lula van Brazilië ondersteunt de campagne van Oxfam: ‘We hebben geen tijd te verliezen. Politieke leiders en internationale bedrijven moeten nu stappen ondernemen zodat iedereen te eten heeft. We hebben de capaciteit om iedereen op deze wereld te voeden, ook in de toekomst. Als de politiek het wil, dan is de wereld verlost van honger.’
Het nieuwe Oxfam rapport Growing a Better Future somt de symptomen op van een voedselsysteem dat op springen staat: toenemende honger, afnemende oogsten, groeiende strijd om water en vruchtbaar land, en stijgende voedselprijzen. Nieuw onderzoek stelt dat de prijs van basisvoedsel - zoals maïs, waar nu al recordprijzen voor worden betaald - de komende 20 jaar zal verdubbelen. Bijna de helft van deze stijging wordt veroorzaakt door klimaatverandering. Vooral arme mensen, die nu al vaak meer dan 80 procent van hun inkomen aan eten uitgeven, worden het hardst getroffen. Tegen 2050, als de wereldbevolking is toegenomen tot 9 miljard mensen, stijgt de vraag naar voedsel met 70 procent, maar het vermogen om de voedselproductie verder te laten stijgen, neemt juist af.
In India is in de periode 1990 en 2005, ondanks een verdubbeling van de economische groei, het aantal mensen dat honger lijdt met 65 miljoen gestegen. Dat is meer dan de bevolking van Frankrijk. Eén op de vier hongerige mensen in de wereld woont in de opkomende economie India.
Tom van der Lee, directeur Campagnes Oxfam Novib: ‘Het huidige wereldwijde voedselsysteem is failliet. Het heeft geleid tot 900 miljoen hongerige mensen en creëert extreme prijsschokken, waardoor nog meer mensen hun voedselzekerheid teloor zien gaan. De manier waarop wij met voedsel omgaan deugt niet en als we niet drastisch ingrijpen, loopt het straks helemaal vast. Regeringen stellen de belangen van grote bedrijven en machtige elites boven die van miljarden wereldburgers, waardoor de voedselproductie niet duurzaam is en bovendien zeer onrechtvaardig wordt verdeeld.’
Een belangrijke oorzaak van de problemen in het huidige voedselsysteem is de dominantie van de wereldwijde voedselstromen door slechts enkele grote internationale bedrijven. Zo beheersen bijvoorbeeld drie van hen – Archer Daniels Midland, Bunge en Cargill – naar schatting 90 procent van de mondiale graanhandel. Hun activiteiten en zeker ook de investeringen in biobrandstoffen zorgen voor fikse schommelingen in de voedselprijzen. De multinationals profiteren daarvan, ten koste van de armsten. Zo steeg de winst van Cargill in het eerste kwartaal van 2008, tijdens het hoogtepunt van de voedselprijzencrisis, met 86 procent. Het jaar 2011 wordt voor Cargill het meest winstgevende ooit.
Maar regeringen nemen ook nog steeds verkeerde beslissingen, die de problemen alleen maar groter maken. Zo noemt Oxfam Novib de Europese bijmengdoelstelling van 10 procent voor biobrandstoffen in 2020 een gevaarlijke vergissing. Met elke tank biobrandstof wordt het eten van een persoon voor een heel jaar verstookt. Bovendien is intussen duidelijk dat deze maatregel geen CO2-beperking oplevert.
Met de GROW-campagne richt Oxfam zich op de overheden en de 300 tot 500 internationale ondernemingen die het failliete voedselsysteem in stand houden, omdat ze er bovenmatig van profiteren. Tom van der Lee, directeur Campagnes Oxfam Novib: ‘Dat moet radicaal anders: bij de productie en verdeling van voedsel moet rekening worden gehouden met de belangen van alle burgers .Boven alles betekent dat een betere bescherming voor kleine boeren en boerinnen in ontwikkelingslanden. Daarom start Oxfam haar grootste campagne ooit. Wij gaan de confrontatie aan met eenzijdige belangen en zullen ons inzetten voor een rechtvaardig voedselsysteem. Daarbij zoeken we de steun van miljoenen mensen overal ter wereld.’
De Oxfam GROW-campagne wordt bij de lancering al gesteund door prominenten van over de hele wereld. Naast oud-president Lula, geven ook voormalig aartsbisschop van Zuid-Afrika en Nobelprijswinnaar Desmond Tutu, de Amerikaanse actrice Scarlett Johansson en Oxfam Novib-ambassadeur en cabaratier Dolf Jansen hun stem aan GROW. Dolf Jansen: ‘Een op de zeven mensen op deze wereld gaat elke avond met honger naar bed. Er is genoeg eten. Regeringen en bedrijven moeten het anders aanpakken, de afspraken moeten eerlijker worden, zo simpel is het. Het kan, sluit je aan bij GROW.’
Bron: Oxfam Novib, 31 mei 2011
