‘Ik hoop dat mensen zien dat dit niet kan’
- 3 november 2016
Fotografe Ilvy Njiokiktjien reisde twee keer naar kamp Katsikas in Griekenland. Ze zag optimisme en hoop verdampen. ‘Na drie dagen in een tent bij Lowlands wil je naar huis. Douchen. Deze mensen zitten al maanden in een tent en weten niet wanneer ze weg mogen.’
‘De vergelijking gaat natuurlijk mank: een festivalcamping is geen vluchtelingenkamp', zegt Ilvy. 'Ik kan me voorstellen dat ik een tijdje in een tent zou moeten wonen. Maar als je niet weet wanneer dat eindigt… Eerst denk je dat je een paar dagen moet wachten. Dan weken, dan maanden. Dat we dit laten gebeuren vind ik onmenselijk.’
Ilvy wil er met haar foto’s voor zorgen dat mensen zich kunnen inleven in anderen. Met de Lowlands-vergelijking die ze maakt, probeert ze nu met woorden het gevoel over te brengen dat heerst in kamp Katsikas. Die sfeer is namelijk compleet veranderd.
Hoe was de stemming tijdens je eerste bezoek aan Katsikas?
‘Ik had niet verwacht dat er zoveel hoop zou zijn. Mensen dachten: we zitten hier tijdelijk. Binnenkort zijn we bij onze families. Na die levensgevaarlijke reis slapen we binnenkort eindelijk weer onder een echt dak. Dat is heel anders uitgepakt.’
Bij je tweede bezoek waren mensen somberder?
‘Ja. De stemming was compleet omgeslagen. Mensen zijn sceptischer nu. Ook over verbeteringen aan het kamp. Tenten worden vervangen voor containers. Dat maakt dat ze zich realiseren dat ze hier nog lang moeten blijven.’
Trek je je dit aan?
‘Ik neem mijn werk niet mee naar huis, maar het raakt me wel. De verhalen die mensen vertellen zijn echt aangrijpend. En deze mensen lijken op je. Ze hebben dezelfde studie gedaan. Hebben dezelfde gezinsstructuur. Jaren geleden reisde ik door Syrië. Het was een van mijn favoriete landen en helemaal niet zo ver weg. Dit is geen ver van je bed show.’
Je maakte 360 graden video’s van tenten voor Oxfam Novib en NRC. Wat wil je daarmee laten zien?
‘Met virtual reality sta je midden in het vluchtelingenkamp. Je ziet hoe het er aan toe gaat. Ik hoop dat dit mensen laat zien dat dit niet kan. Een politieke crisis zorgt voor een humanitaire crisis. Ik snap dat dit niet met één druk op de knop is op te lossen, maar volgens mij is deze situatie onnodig.’
Gaan we meer werk van je zien over vluchtelingen?
‘Absoluut. Er zijn zoveel verhalen over vluchtelingen. Ik denk dat ik de afgelopen twee jaar elke maand minimaal één verhaal heb gemaakt over dit onderwerp. De verhalen veranderen wel. Eerst ging het vooral over mensen die aankomen, nu over hoe mensen integreren in de landen die ze opvangen en wat het inhoudt om een inburgeringscursus te doen. Nee, voorlopig ben ik hier nog niet mee klaar.’
Hoe jij kunt helpen
Het leven van miljoenen mensen op de vlucht staat stil. Daarom helpen we. Door de leefomstandigheden in kampen te verbeteren en te zorgen dat vluchtelingen weer aan het werk kunnen en naar school. Help mee! Mensen op de vlucht willen nu verder met hun leven. Laat ze niet langer wachten. Geef als je kunt en help vluchtelingen vooruit.
