Rabobank neemt serieuze stappen tegen landroof

• 11 april 2016

Rabobank gaat landroof steviger aanpakken. In haar nieuwe beleid staan wereldwijde landrechten centraal. Het beleid wordt doorgevoerd richting haar klanten en in alle bedrijfsprocessen van de bank.

Landrechtenspecialiste Sandra Seeboldt is verheugd: ‘Oxfam Novib en de Eerlijke Bankwijzer voerden de afgelopen jaren een stevige dialoog met de Nederlandse banken over landrechten. Rabobank gaat met haar nieuwe, wereldwijde beleid veel verder dan de Nederlandse grote banken en vrijwel alle buitenlandse banken. Dit is een belangrijk signaal naar banken en bedrijven dat landrechten serieus genomen dienen te worden.'

Baanbrekend is het feit dat Rabobank haar klanten vraagt om zich te houden aan het principe van vooraf, geïnformeerd en in vrijheid gegeven toestemming (FPIC) van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen als er onderhandeld wordt over landrechten. Dit betekent dat inheemse volkeren en lokale gemeenschappen inspraak hebben in wat er met hun land gebeurt en ook 'nee' kunnen zeggen tegen projecten die niet in hun belang zijn.

Extra aandacht voor vrouwen

Ook heeft de bank oog voor de specifieke rechten van vrouwen. Vrouwen halen vaak een groter deel van hun inkomen uit de opbrengsten van hun land dan mannen. Als zij dat land door roof kwijtraken, worden ze vaak harder getroffen. Rabobank vraagt hier speciale aandacht voor in haar nieuwe landrechtenbeleid.

Conflicten voorkomen

Rabobank verwacht van haar klanten dat ze weten en onderzoeken welke invloed projecten op mensenrechten en het levensonderhoud van de betrokken lokale bevolking heeft. Verder verwacht Rabobank in haar nieuwe beleid dat haar klanten landgerelateerde conflicten in hun ketens tegengaan. Rabobank promoot nadrukkelijk de UN Voluntary Guidelines on The Responsible Governance of Tenure of Land, Fisheries and Forests (VGGT’s) bij haar klanten. Dit is een belangrijke internationale richtlijn om landconflicten te voorkomen. Rabobank wil ook dat  bedrijven een transparant klachtmechanisme opzetten dat voor iedereen die met een landconflict te maken krijgt toegankelijk is.

Breed ingezet beleid

Het nieuwe duurzaamheidsbeleid van Rabobank geldt voor alle producten, diensten en organisatieonderdelen van de Rabobank, alle ondernemingen waarvan ze (gedeeltelijk) eigenaar zijn en de activiteiten in alle landen waar ze zaken doen, inclusief bedrijfskredieten, projectfinanciering, investeringen voor eigen rekening, vermogensbeheer en private banking.

Sandra Seeboldt: ‘Rabobank laat zien dat het voor een bank wel degelijk mogelijk is om serieus rekening te houden met de landrechten van de lokale bevolking. Dit is van groot belang bij de financiering van bedrijven en projecten in de landbouw- en mijnbouwsector, waar vaak geen rekening wordt gehouden met de rechten van lokale gemeenschappen.’

Wat als klanten zich niet aan het beleid houden?

Als de Rabobank ziet dat een klant niet voldoet aan het beleid van de bank of onvoldoende voortgang boekt op duurzaamheid, gaat de bank een gesprek aan met de klant en vraagt deze een plan te presenteren dat beschrijft hoe en wanneer ze hun werkwijze willen verbeteren. Deze plannen moeten specifieke doelen en geloofwaardige tijdschema’s bevatten. Als een klant niet bereid is om binnen een afgesproken tijdsbestek ongewenste praktijken te veranderen, dan zal Rabobank de relatie met de klant stopzetten.

‘Het nieuwe landbeleid van Rabobank is ambitieus’, prijst Seeboldt. ‘En vanzelfsprekend zal de uitvoering ervan in de praktijk nog een uitdaging zijn. Op een heel belangrijk punt kan Rabobank echter nog zinnige stappen zetten. Om haar beleid op landrechten compleet te maken, is het van groot belang dat Rabobank ook een klachtenmechanisme opstelt dat toegankelijk is voor mensen die zich benadeeld voelen door een project waar Rabobank direct of indirect in geïnvesteerd heeft’, aldus Seeboldt. 'Dan kunnen gemeenschappen die hun land kwijt zijn geraakt of dreigen kwijt te raken door een project waarin Rabobank investeert, de bank op de hoogte stellen en vragen om een oplossing te vinden.’

Hoe dan ook legt Rabobank met bovenstaande stappen de lat hoger dan andere banken. Oxfam Novib roept andere banken, waaronder de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO, op om Rabobank te volgen en landroof stevig aan te pakken.’

Bron: Oxfam Novib, 11 april 2016