Stop landjepik door bedrijven en overheden
- 8 maart 2016
Wereldwijd woedt een keiharde strijd om grond. Bedrijven en overheden pikken onterecht land in van inheemse volken en lokale gemeenschappen. Deze mensen verliezen hun huis, grond en voedsel. Stop landjepik en teken de petitie voor landrechten wereldwijd.
Stop landjepik en teken de petitie LandRightsNow
Kariyawasam uit Sri Lanka protesteert tegen het afpakken van haar land. Samen met tientallen andere vrouwen uit het dorp Panama verzet zij zich tegen de komst van een toeristenresort op haar land. Zij en de dorpsbewoners gebruiken het land voor het verbouwen van rijst. De grond is cruciaal voor de lokale voedselvoorziening. Toch wordt Kariyawasam zonder pardon van haar land gezet. 'Samen vechten we voor onze landrechten. Niet alleen voor ons, maar ook voor onze kinderen en onze voorouderen van wie we het land kregen.’
Grondeigendom niet op papier
Inheemse volken en lokale gemeenschappen beheren maar liefst 50% van het totale landoppervlak op aarde. Het gaat om 2,5 miljard mensen die dit land beschermen en afhankelijk zijn van het gebruik en de producten ervan. Maar voor slechts 10% van het land hebben zij officiële eigendomsrechten. Dit komt omdat het grondeigendom vaak is gebaseerd op gewoonterecht: het land is generatie op generatie overgedragen zonder op papier te zetten. Al het land met gewoonterecht wordt bedreigd om ingenomen te worden door buitenlandse investeerders en overheden. En dat terwijl de VN-Verklaring over de Rechten van Inheemse Volken stelt dat ‘inheemse volken niet met geweld verwijderd mogen worden van hun land en geen verplaatsing zal plaatsvinden zonder de vrijwillige, voorafgaande en geïnformeerde toestemming van de betrokken inheemse volken’. En dat terwijl er ook internationale, erkende richtlijnen zijn voor landrechten over landbouw, visserij en bosbouw.
Miljoenen hectare afgepakt
Ondanks deze richtlijnen en VN-verklaring komt landjepik steeds vaker voor. De afgelopen tien jaar is miljoenen hectare grond in ontwikkelingslanden verkocht aan buitenlandse investeerders. Bij elkaar opgeteld is dat een gebied minstens acht keer zo groot als Nederland. Investeerders verdienen goed geld aan de landdeals. Ze gebruiken de grond voor toeristische activiteiten, grootschalige landbouwproductie en palmolieplantages. In tientallen landen leidt landroof tot conflict. Gemeenschappen die weerstand bieden zijn vaak het slachtoffer van geweld.
Goed voor lokale economie
Landrechten onderschrijven is niet alleen onmisbaar voor de voedselzekerheid, het is ook goed voor de lokale economie. De zekerheid van landrechten stimuleert investeringen in economische activiteiten, waarin juist vrouwen een groot aandeel hebben. Zo vormt het een bron van welvaart, veiligheid en stabiliteit. Ook zijn landrechten belangrijk voor het tegengaan van klimaatverandering. Uit onderzoek blijkt namelijk dat er in gemeenschapsbossen minder wordt gekapt dan in andere bossen en er dus meer koolstof wordt opgenomen. In staatsbossen wordt er gemiddeld vier keer sneller gekapt dan in de naburige gemeenschapbossen.
Tijd voor actie
Kortom, hoogste tijd voor actie. Samen met de coalitie LandRightsNow, een initiatief van meer dan 300 internationale organisaties, voert Oxfam Novib actie voor landrechten. Wij roepen overheden en bedrijven op landrechten te beschermen en de gebieden van inheemse volken en lokale gemeenschappen wettelijk te erkennen. Ook steunen we de lokale bevolking om op te komen voor hun rechten en bieden juridische bijstand tijdens rechtszaken.
Kariyawasam en de dorpsvrouwen zijn naar de Nationale Commissie voor de Mensenrechten gestapt en hebben zich aangesloten bij People’s Alliance for Right to Land. Door hun acties besluit de nieuwe nationale regering begin 2015 om hun land terug te geven. Maar tot aan vandaag hebben lokale autoriteiten hieraan nog geen gehoor gegeven. Kariyawasam geeft echter niet op.
Stop landjepik en teken de petitie LandRightsNow
* Cijfers uit Common ground, Securing land rights and safeguarding the earth
Bron: Oxfam Novib, 8 maart 2016
