Jemen: eindelijk schot in vredesbesprekingen?
Vier jaar lang sleept ‘s werelds grootste humanitaire crisis zich nu al voort. Niet voor niets wordt het conflict in Jemen ook wel de vergeten oorlog genoemd. Of zit er nu toch schot in de vredesbesprekingen? Onze collega Dirk Jan Jalvingh neemt ter plekke de situatie op.
Op 10 mei kondigden de VN aan dat de Houthi’s zich zouden terugtrekken uit de havenstad Hodeidah. Is dit de langverwachte eerste stap naar vrede?
‘Die vraag werd me ook gesteld op Radio 1. Het eerlijke antwoord is dat niemand het weet. Het is in elk geval de eerste stap in de uitvoering van de vredesbesprekingen in een lange tijd. Dat is goed nieuws. Hodeidah is bovendien een belangrijke havenstad waar veel goederen als voedsel en medicijnen binnenkomen.’
Hoe waren de reacties op dit nieuws?
‘De speciaal gezant van de VN reageerde zeer positief. Maar toch werd er niet door iedereen gejuicht. De regering van Jemen reageerde sceptisch. Ook veel van de Jemenieten die ik hier heb gesproken, hebben hun bedenkingen of het wel allemaal klopt. En terwijl er in Hodeidah over een terugtrekking werd gesproken, laaiden de gevechten juist weer op in het zuidelijke Al Dhale en het noordelijke Hajjah. En een paar dagen later was er een dodelijke luchtaanval in Sana’a waarbij ook kinderen omkwamen.’
De schade is enorm na de dodelijke luchtaanval in Sana'a. Foto: Bassam Al-Thulaya / Oxfam Yemen
Hoe gaat het nu verder met de vredesbesprekingen?
‘De recente gevechten maken de besprekingen een stuk lastiger. Daarom is het extra belangrijk dat de internationale gemeenschap maximale druk zet om de partijen aan de onderhandelingstafel te houden. Oxfam riep naar aanleiding van de hernieuwde besprekingen op tot een landelijk staakt-het-vuren. Want uiteindelijk is dat waar we heen moeten in Jemen.
Dirk Jan Jalvingh, humanitair beleidsmedewerker van Oxfam Novib, in Jemen
Jij bent nu in Aden, de alternatieve hoofdstad van Jemen. Hoe is de situatie daar?
‘Aan alles merk je dat mensen het zwaar hebben. Kinderen zijn zorgwekkend dun. Mensen slapen op straat. Vooral de bedelende kinderen vind ik erg heftig om te zien. Maar ondanks alle moeilijkheden zijn mensen erg vriendelijk, behulpzaam en gastvrij. En ook al woedt 150 kilometer verderop een vreselijke oorlog – ik voel me hier totaal niet onveilig.’
Hoe verloopt de hulpverlening van Oxfam?
‘De bevolking heeft te maken met drie grote risico’s: oorlog, honger en ziekten als cholera. We doen wat we kunnen om hen te helpen. Helaas hebben we vaak last van bureaucratische belemmeringen. En ook het conflict maakt hulpverlening heel lastig. Door de recente gevechten in Al Dhale kunnen we kwetsbare gebieden onmogelijk bereiken. Tegelijkertijd zijn er ook momenten dat de hulpverlening ineens snel op gang komt, als de gevechten tijdelijk afnemen.’
Zijn er ook hoopvolle berichten uit Jemen?
‘Jazeker. Ik zie hier allerlei prachtige lokale initiatieven die echt een verschil kunnen maken voor mensen. Ook specifiek gericht op vrouwen, iets wat je misschien niet direct verwacht in Jemen. Prachtig om te zien wat zij kunnen bereiken in moeilijke omstandigheden. Vrouwen krijgen er hulp om een leven op te bouwen in deze humanitaire crisis. Zoals het zoeken van werk of het opzetten van een eigen onderneming zodat ze zichzelf weer een beetje kunnen redden. Daarnaast zorgen deze organisaties ervoor dat er ook Jemenitische vrouwen meedoen aan de vredesbesprekingen. Onlangs sprak ik met vijftien vrouwenrechtenactivisten. Een van de activisten zei gekscherend: “De vrouwen bouwen op wat de mannen hebben vernield.” Dat Oxfam deze dappere vrouwenrechtenactivisten ondersteunt, maakt me ronduit trots.’
Oxfam in Jemen
Oxfam werkt al dertig jaar in Jemen en heeft er momenteel een groot noodhulpprogramma. Ook ondersteunen wij partnerorganisaties die zich inzetten voor de economische en politieke rechten van vrouwen.
Steun ons werk
Met jouw gift kunnen we mensen in risicogebieden als Jemen helpen. Met eten, schoon drinkwater en medicijnen.
