Hoe stoppen we de ongelijkheid in Oost-Afrika?
Extreme droogte, dreigende hongersnood, vee-sterfte, conflicten, stijgende voedselprijzen: ramp na ramp treft Oost-Afrika. Catastrofes waar de regio zich nauwelijks tegen kan weren, omdat de financiële veerkracht ontbreekt. En dát is weer te verklaren door de systematische ongelijkheid tussen Afrika en het westen: zij betalen de prijs voor onze welvaart.
Westerse multinationals ontwijken belasting
Oost-Afrika is rijk aan grondstoffen. Die rijkdom maakt de regio al decennia zeer geliefd bij internationale multinationals. De grondstoffen worden wereldwijd gebruikt in veel producten. Helaas ziet de regio maar weinig terug van de winsten die er worden gemaakt. Door slimme trucs en handige constructie betalen de multinationals namelijk nauwelijks belasting. Het resultaat? Toenemende armoede in Oost-Afrika.
De klimaatcrisis versterkt de ongelijkheid
Daarnaast komen veel westerse landen hun beloften voor financiële steun aan Oost-Afrika niet na. Het gebrek aan middelen dat zo ontstaat maakt het lastig een robuust klimaatadaptie-plan te ontwikkelen voor de regio. Oost-Afrika wordt daardoor keer op keer overvallen door de gevolgen van de klimaatcrisis. Zoals de huidige droogte. De gevolgen zijn rampzalig: het vee sterft, oogsten mislukken en water en voedsel zijn nauwelijks te betalen. Hongersnood bedreigt miljoenen mensen en dieren. Een oneerlijke situatie, want de mensen in Kenia, Somalië, Ethiopië en Zuid-Soedan dragen met hun bescheiden levensstijl het minst bij aan de klimaatverandering. En toch betalen ze de allerhoogste prijs.
Conflicten zitten oplossingen in de weg
De kwetsbaarheid van de regio wordt ook vergroot door de vele conflicten, die vaak draaien om de zeggenschap over grond of grondstoffen. De combinatie van corruptie en een gebrek aan rechtsorde veroorzaakt vaak een onderlinge machtsstrijd. Daardoor zien veel mensen zich genoodzaakt huis en haard te verlaten. Ze komen terecht in kampen voor ontheemden, waar het gebrek aan goede hygiëne en schoon water al snel leidt tot uitbraken van ziektes. Maar ook internationale conflicten eisen hun tol: de oorlog in Oekraïne veroorzaakt bijvoorbeeld een voedseltekort, omdat Oost-Afrika een groot deel van het graan importeert uit dat land.
Ons doel: meer gelijkheid in Oost-Afrika
Oost-Afrika verdient beter. Meer gelijkheid. Meer geld. Meer kansen. Zonder de buitenlandse honger naar grondstoffen zouden lokale overheden en boeren meer kunnen profiteren van de rijkdommen die hun land biedt. Maar zelfs mét de buitenlandse inmenging kunnen meer kansen gecreëerd worden om de bevolking te versterken. Eerlijk belasting betalen door internationale multinationals is daarbij een minimale vereiste. De ontwijking daarvan kost Oost-Afrika namelijk veel geld. Geld dat hard nodig is voor goede gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur en voedselzekerheid. Dat een grondstofrijke regio al decennia de prijs betaalt voor onze welvaart is niet te verkopen. De inwoners van Oost-Afrika verdienen gelijke kansen, een fatsoenlijk inkomen en zelfstandigheid.
Oxfam Novib wil de komende jaren een betere balans bereiken. Door een stevige lobby te voeren richting overheden en multinationals bijvoorbeeld, zodat Oost-Afrika niet alleen profiteert van de rijkdom aan grondstoffen, maar ook de beloofde financiële steun krijgt in de strijd tegen klimaatverandering. Door activisten te steunen in hun roep om meer rechtvaardigheid. Door noodhulp te verlenen als er een crisis uitbreekt. Door te investeren in goede irrigatietechnieken en een betere infrastructuur. Door specifieke typen zaden te verstrekken, die beter bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden.
Meer gelijkheid is mogelijk als we onze krachten bundelen. Strijdt u mee met ons?
Groeiende gender-gerelateerde ongelijkheid
Door de dreigende hongersnood zijn veel mensen in Oost-Afrika genoodzaakt naar een opvangkamp te vluchten voor ontheemden. De leefomstandigheden in deze kampen zijn met name voor vrouwen en meisjes risicovol. Terwijl zij vaak degene zijn die zorgen voor de basisbehoeften ondervinden ze geregeld tegenwerking en krijgen weinig kansen om zich te ontwikkelen. In de kampen moeten ze steeds verder lopen om water te halen, waardoor het risico op gender-gerelateerd geweld groeit. Meisjes worden bovendien als eerste van school gehaald door gebrek aan geld of omdat ze moeten vluchten naar een kamp voor ontheemden. In combinatie met de groeiende armoede en hongersnood, zit er voor wanhopige ouders soms niets anders op dan hun dochters uit te huwelijken.
