Hoe is het nu in Syrië? Vier vragen aan onze hulpverlener in Aleppo

• 20 februari 2024

Foto: Islam Mardini/ Oxfam

In februari 2023 vallen ruim 50.000 doden en nog veel meer gewonden door een zware aardbeving in het zuidoosten van Turkije en noorden van Syrië. In het laatste land komt de natuurramp bovenop een decennium van oorlog en een ingestorte economie. Hoe is de situatie een jaar later? En hoe helpt Oxfam Novib? We spreken Elsa van Zoest (Projectleider Humanitaire Hulp, foto rechts) in Syrië.

Wat was de impact van de aardbeving in Syrië?

"De ramp kwam bovenop een decennium van oorlog. Na de bombardementen bleven veel gebouwen in onder andere Aleppo en Idlib zodanig instabiel achter dat ze door de aardschokken verder instortten. Het is daardoor soms lastig te zien of de enorme schade het gevolg is van de aardbeving, oorlog of beide. De gebieden die hard werden getroffen door het conflict, werden vaak ook hard geraakt door de aardbeving. De eerste dagen na de ramp sliepen veel mensen -waaronder onze hulpverleners- in auto's, uit angst voor naschokken. Toen werden openbare gebouwen, zoals scholen of moskeeën, opengesteld voor getroffen families. Maar die centra zijn na de zomer gesloten en inmiddels zijn veel mensen teruggekeerd naar onveilige huizen, waar de scheuren nog in de muren staan."

Wat is de situatie een jaar later?

"Syrië kampt met een enorme economische crisis, zo is er ook geen geld om puin te ruimen. Er is een tekort aan alles: brandstof, voedsel, elektriciteit… Veel Syriërs hebben minder dan twee uur per dag stroom. Ondernemers kunnen hun zaak dus niet open houden, boeren kunnen hun land niet irrigeren en mensen kunnen in de winter geen warme douche nemen. Het is hier lastig om plannen voor de toekomst te maken, veel Syriërs leven echt van dag tot dag.”

Het is soms lastig te zien of de enorme schade hier het gevolg is van de aardbeving, oorlog of beide.
- Elsa van Zoest, Oxfam Novib hulpverlener in Syrië

Voel je je soms onveilig?

"Nee, dat eigenlijk niet. Hoewel ik nog steeds niet gewend ben aan het geluid van explosies. Onderweg naar projecten rijd je soms langs zwaar beschadigde wijken en dorpen. Daar word ik wel stil van. Maar toch gaat het leven door. De hoofdstad Damascus is zelfs behoorlijk levendig met winkels, markten en restaurants. Het is een prachtige stad en, in tegenstelling tot Aleppo, is de historische binnenstad er minder beschadigd. De situatie verschilt dus per gebied. Voor de oorlog woonden er 21 miljoen mensen in Syrië. De helft daarvan is inmiddels naar het buitenland vertrokken of ontheemd in eigen land. Voor de 'achterblijvers' is het economisch een uitdaging om te overleven. 90% van hen leeft onder de armoedegrens en meer dan een half miljoen kinderen zijn chronisch ondervoed."

Wat doet Oxfam Novib in Syrië?

"We proberen echt te voorzien in de eerste levensbehoeften van mensen hier. Bijvoorbeeld door het uitdelen van warme kleding in de winter. Dat is hard nodig, want het kan hier behoorlijk afkoelen. Maar we proberen juist ook structureel te helpen, bijvoorbeeld op het gebied van voedselzekerheid. In plaats van brood uit delen, herstellen we bakkerijen en leveren we gist. Daardoor kunnen ruim 60.000 mensen in Aleppo dagelijks brood krijgen, wat hier haast bij iedere maaltijd wordt gegeten. Ook hebben we het waternetwerk in Aleppo grotendeels gerepareerd. Hier zullen de mensen nog jaren profijt van hebben."