Feministisch Buitenland Beleid brengt gelijkheid stap dichterbij

Goed nieuws: het kabinet voert Feministisch Buitenland Beleid (FBB) in. Oxfam Novib pleit al jaren voor de invoering daarvan – ook vanuit het Dutch Gender Platform Wo=men, waarin Oxfam Novib actief is. Vorig jaar juli gaven we nog een presentatie over dit onderwerp, tijdens een  consultatie over Feministisch Buitenland Beleid voor het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Nu is het dan zover: op 13 mei informeerden ministers Hoekstra en Schreinemacher de Eerste Kamer in een brief, waarin ze ingaan op de verdere ontwikkeling en implementatie van beleid. Naar aanleiding van vragen vanuit de D66 Eerste Kamerfractie  vorig jaar, liet het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoeksbureau Ecorys onderzoek doen naar de mogelijkheden van een FBB voor Nederland. Een van de conclusies van het bureau was dat een FBB voor zowel het buitenlandbeleid als voor Nederland ‘grote toegevoegde waarde kan hebben’.

Voor een succesvol FBB , aldus het rapport, zijn heldere afspraken over de beoogde resultaten nodig, en duidelijkheid over de monitoring daarvan. Dat is op zichzelf niets nieuws. De Nederlandse overheid zet zich al langer in voor de monitoring van behaalde resultaten op gendergelijkheid. Toch meldt het rapport ook dat de mate van aandacht voor vrouwen en meisjes en/of gendermainstreaming binnen de verschillende directoraten-generaal van het Ministerie sterk uiteenloopt.

Een Feministisch Buitenland Beleid: wat is dat?

Nederland is niet het eerste land om FBB te omarmen. Onder andere Mexico, Canada, Zweden, Duitsland, Chili en Zweden gingen ons voor. En elk land geeft er een eigen invulling aan. Volgens Oxfam Novib is FBB: beleid waarin klimaat-, economische en sociale rechtvaardigheid voorop staan. Er waarbij juist diegenen die het minst gehoord worden centraal staan.

Wat doet het kabinet? 

Het kabinet geeft aan op korte termijn te willen beginnen met ‘het inzetten op diversiteit en inclusiviteit in de eigen organisatie en bij handelsreizen of internationale fora, het promoten van vrouwelijk ondernemerschap in handel en internationale samenwerking ende uitvoering van genderanalyses’. Dat klinkt als een mooie, concrete start.

Maar dit kan alleen het begín zijn van een transformatieve aanpak. Een FBB kan niet een losse aanvulling op bestaand beleid zijn. Het moet rijksbreed geïntegreerd worden en de grondoorzaken van ongelijkheid aanpakken. Het voortdurend consulteren en betrekken van partner-organisaties in de landen waar het beleid geïmplementeerd wordt, is een niet te missen en belangrijke stap. Met name vrouwen in conflictgebieden moeten hierbij worden betrokken.

Wat is nodig voor succesvol beleid?

Voor een doeltreffend FBB zijn concrete doelstellingen, een tijdlijn, een begroting en SMART-monitoring nodig. De verzamelde monitoringinformatie informeert beleidsmakers over de vraag of doelstellingen worden gehaald, en dient als basis voor eventuele aanpassingen.

Ook geeft het kabinet aan ‘de geconstateerde ruimte en lacunes nader te willen invullen’. Dat is hoopvol. Dat er in het coalitieakkoord niet is gerept over gender zien wij dus als een geval van ‘not stating the obvious’. We gaan er derhalve vanuit dat de benodigde middelen worden vrijgemaakt om deze leemtes op te vullen.