Een overwinstbelasting voor alle bedrijven die profiteren van crisis
Blog door Barbara Oosters, Oxfam Novib beleidsadviseur Financiële Sector
ABN Amro, Rabobank en ING maakten deze week recordwinsten bekend. Hun winst verdubbelde in de eerste helft van 2023. Dit na eerdere berichten over recordwinsten van de fossiele industrie van 260 miljard en “graaiflatie” bij supermarkten.
Het zoveelste voorbeeld van excessieve winsten in tijden van crisis. Deze bedrijven doen niets extra-fenomenaals of innovatief. Ze profiteren simpelweg van een crisissituatie. ABN Amro, ING en Rabobank hebben niet het ei van Columbus ontdekt. De rentemarge is simpelweg groter geworden door de inflatie en rentestijgingen en het geld stroomt binnen.
In Europa zijn vorig jaar de handen op elkaar gegaan voor een eenmalige solidariteitsbelasting* op fossiele bedrijven. Spanje, Hongarije en Italië gaan nu ook de overwinsten van banken extra belasten.
Als Oxfam Novib vinden wij dat alle bedrijven die op deze manier profiteren van een externe crisis, extra belast moeten worden. Dit geld moet gebruikt worden om diegenen die het zwaarst getroffen worden te compenseren.
Banken en fossiele bedrijven zouden deze overwinsten kunnen gebruiken om te investeren in innovatie en een groene transitie. Supermarkten zouden de salarissen van hun werknemers gelijke tred kunnen laten houden met de inflatie. Helaas gaat het grootste deel van deze winsten voornamelijk naar aandeelhouders, hetzij via dividenden of door het inkopen van eigen aandelen.
Als het morele kompas ontbreekt bij bedrijven en aandeelhouders, is het aan de regering om in te grijpen. De Tweede Kamer riep al op tot een permanente solidariteitsbijdrage. Die roep zal alleen maar groter worden als de kloof tussen winnaars en verliezers in de maatschappij groter wordt.
Belast de grote vervuilers!
Beleidsadviseur Financiële Sector
*Je hebt de termen windfalltax, solidariteitsbijdrage, overwinstbelasting, meevallersbelasting, bofbelasting of mazzeltaks misschien wel eens langs zien komen in het nieuws. Ze betekenen allemaal hetzelfde: een extra winstbelasting die door de overheid wordt opgelegd aan bedrijven (sectoren) in het geval van onverwachte meevallers of excessieve (bovengemiddelde) bedrijfswinsten.
