VVD trekt zich terug achter de dijken
- 23 april 2010
In een globaliserende wereld moeten we de blik over de grenzen heen richten, zo stelt de VVD in haar concept-verkiezingsprogramma dat aankomende zaterdag op het partijcongres wordt besproken.
Meer vrijheid en democratie in de wereld is goed voor Nederland, omdat het voor haar welvaart grotendeels afhankelijk is van het buitenland, vindt de partij. Helaas kiest de VVD in haar programma voor een Nederland dat zich juist achter de dijken terugtrekt. Die opstelling past niet bij een partij die vrijheid en mensenrechten als uitgangspunt heeft en de VVD-koers is zowel negatief voor Nederland als voor miljoenen mensen die streven naar meer vrijheid en welvaart.
Wij staan aan het hoofd van twee sterk vernieuwende ontwikkelingsorganisaties en werken gemeenschappelijk aan één doel: het creëren van de voorwaarden voor maatschappelijke en economische vooruitgang. De grondrechten van de mens en het garanderen van democratisch recht en orde, in combinatie met de opbouw van instellingen die deze rechten ondersteunen, staan daarbij centraal. Wij verwachten dat de VVD als drager van de liberale traditie in Nederland, dit streven volmondig ondersteunt.
Toch kiest de VVD er in het concept-programma voor om het budget voor ontwikkelingssamenwerking te halveren. Zo’n ingreep zou wat ons betreft geen taboe moeten zijn, maar is pas denkbaar als eerst aan de voorwaarden voor ontwikkeling in arme landen is voldaan. Helaas biedt het VVD-programma geen oplossingen voor de structurele armoede en rept het met geen woord over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en een rechtvaardige en duurzame globalisering.
De VVD breekt daarmee met een internationalistische traditie. Kritiek op OS vanuit de VVD is niet nieuw. Frits Bolkestein vertolkte die kritiek al met verve. Maar kritiek omwille van beleidsverbetering is iets heel anders dan een genadeloze ongefundeerde vermindering van het budget, waarmee de fundamenten van de internationale samenwerking en van internationale afspraken worden aangetast. De commissie van de Brede Heroverwegingen waarschuwde onlangs dat een forse daling van het OS-budget zal leiden tot ‘grote reputatieschade’ voor Nederland in het buitenland en een aanzienlijke vermindering van de resultaten op het gebied van armoedebestrijding. De VVD, kortom, dreigt het kind met het badwater weg te gooien.
Onderzoeken laten zien dat honderden miljoenen mensen een beter bestaan hebben kunnen opbouwen dankzij ontwikkelingssamenwerking. In de afgelopen jaren verdubbelden de belastinginkomsten in Afrika– een teken van toenemende zelfredzaamheid. De economische groei in Afrika bereikte het afgelopen decennium ongekende hoogtes, maar werd door de in het Westen veroorzaakte financiële crisis in één klap teniet gedaan.
Steeds meer ondernemers realiseren zich gelukkig dat hun toekomstige winst hand in hand gaat met de belangen van mensen en de natuur. Veel bedrijven zoeken zelf de samenwerking met onze organisaties, omdat zij erkennen dat de consument producten wil zonder nare bijsmaak. En soms geven wij met acties bedrijven een duwtje in de rug. Door de keuze van supermarkten voor ‘eerlijke chocoladeletters’ en fair trade bananen, kunnen duizenden boeren en hun gezinnen een beter bestaan opbouwen. De VVD lijkt het belang van MVO voor duurzame ontwikkeling wereldwijd echter niet te erkennen en zwijgt erover in haar programma.
Belastingontwijking door multinationals kost ontwikkelingslanden jaarlijks zo’n 160 miljard dollar aan belastinginkomsten, veel meer dan arme landen wereldwijd via ontwikkelingssamenwerking ontvangen. Ook hierover geen woord van de VVD. Of over een heel nieuwe vorm van landgrabbing: landen als China kopen massaal grond op in Afrikaanse landen en verdrijven de lokale boeren, om de eigen voedsel- of energievoorziening veilig te stellen.
De grote internationale vraagstukken rondom armoede, voedsel, klimaat en energie, en de veranderende machtsverhoudingen in de wereld, met nieuwe wereldmachten als China, India en Brazilië, vragen om een nieuwe visie op internationale samenwerking, inclusief een moderne ontwikkelingssamenwerking.
Ontwikkelingsorganisaties zien juist grote mogelijkheden om via duurzame economische ontwikkeling de toekomst van Nederland en die van ontwikkelingslanden zeker te stellen. Nederland heeft er belang bij om voorop te lopen in deze ontwikkeling. Het is ronduit teleurstellend dat juist de VVD lijkt te kiezen voor een beperkte opvatting over het liberalisme en haar internationale blik verliest door zich achter de dijken terug te trekken. Het is een grote uitdaging voor de leden van de VVD om de koers bij te stellen naar een duurzame, globale toekomst. Wij hopen dat het VVD congres dit rechtzet aanstaand weekeinde.
Bron: Oxfam Novib, 23 april 2010
