Waarom staat Oxfam stil bij Pride? 4 redenen
Juni is de eerste maand van de zomer, maar staat wereldwijd ook bekend als Pridemaand. Oftewel, de maand waarin we stilstaan bij de protesten die op 28 juni 1969 in New York plaatsvonden. De politie bestormde toen met veel geweld de gaybar Stonewall Inn. Vele protesten volgden in de dagen erna. Die activisten hebben hun eigen levens geriskeerd om de weg voor velen open te breken. Ze streden voor het recht om zichzelf te zijn en te houden van wie je wilt. In dit artikel leggen we uit waarom we als Oxfam Novib achter deze en vele andere activisten staan.
1. De strijd voor gelijkheid
Samen strijden we voor gelijkheid; het recht om jezelf te zijn valt hieronder. Daarom staan wij ook achter de activisten van toen en nu. Want uiteraard hebben we sinds 1969 veel bereikt. Maar wereldwijd hebben mensen uit de LHBTQIA+-gemeenschap nog steeds te maken met ongelijke kansen en rechten of lopen ze soms zelfs gevaar.
Die ongelijkheid uit zich onder andere in minder toegang tot nodige gezondheidszorg, anders behandeld worden op werk of op school, of de vrije keuze te hebben in met wie je woont, trouwt en een gezin wilt vormen.
Bovendien is het in 70 landen nog steeds strafbaar om een relatie te hebben met iemand van je eigen geslacht en kun je in Nederland pas sinds 2021 op je ID aanduiden dat je non-binair bent (dit betekent dat iemand zich niet thuis voelt in de binaire categorieën man of vrouw). De aanduiding is daarvoor een X, in plaats van alleen V (vrouw) of M (man). Ondanks deze vooruitgang valt er ook in Nederland nog veel te verbeteren. In 2022 zijn we bijvoorbeeld een plekje gedaald op de index voor LHBTQIA+-rechten en zijn er in de afgelopen periode veel incidenten geweest waar bijvoorbeeld Pridevlaggen werden verbrand of weggehaald.
2. Steeds meer landen komen met LHBTQIA+-onvriendelijke wetsvoorstellen
Ondanks alle vooruitgang van de afgelopen jaren, zien we wereldwijd dat steeds meer landen een LHBTQIA+-onvriendelijke koers varen. In de staat Florida in de Verenigde Staten is er bijvoorbeeld in 2022 een wet aangenomen waarin staat dat homoseksualiteit niet meer benoemd mag worden op scholen, de zogenaamde ‘Don’t Say Gay’ wet. Ook worden er een record aantal anti-transgender wetsvoorstellen ingediend.
In meerdere landen over de hele wereld, op wel bijna elk continent, gebeurt hetzelfde. De gevolgen voor de LHBTQIA+ gemeenschap zijn enorm: het geweld en de haat tegen hen neemt overal toe. We merken dit bij onze partners in verschillende landen en weten hoe kwetsbaar de veiligheid van sommigen kan zijn. Ze worden bedreigd, riskeren arrestaties, mishandeling of zelfs moord.
3. LHBTQIA+-rechten zijn ook onderdeel van ons werk
We weten dat de link tussen LHBTQIA+-rechten en ons werk misschien niet altijd even duidelijk is. Graag leggen we het uit. Oxfam Novib strijdt voor een wereld waarin iedereen gelijk is en dat doen wij op vier thema’s: groen, eerlijk, veilig en gelijk. Die zijn weer verder onderverdeeld in verschillende programma’s. Ons werk met klimaatactivisten en lobbywerk op klimaatbeleid valt bijvoorbeeld onder 'groen', de strijd tegen belastingontwijking en voor eerlijke lonen onder 'eerlijk', en vrouwenrechten en LHBTQIA+-rechten onder 'gelijk'.
Samen met verschillende partnerorganisaties wereldwijd werken we aan meer bewustzijn rondom LHBTQIA+-rechten. Met trainingen krijgen activisten bijvoorbeeld de vaardigheid en de juiste middelen om sterker beleid te voeren en hun stem luider te laten horen. Maar we werken ook samen met gemeenschapsleiders, journalisten, artsen en docenten om taboes en stigma’s te doorbreken.
Olam
Met Olam strijden we voor gelijkheid
Olam Rasaphon uit Laos is een van de vele activisten met wie we samenwerken. Ze vecht tegen discriminatie van de LHBTQIA+-gemeenschap in de zorg – net zolang tot ook zij eerlijke toegang hebben tot gezondheidszorg. In het programma krijgt ze technisch advies en geld om de organisatie waar ze coördinator van is verder te laten groeien. Het doel van haar organisatie is mensen te informeren over ziektes waarover veel misinformatie, taboes en vooroordelen bestaan, bijvoorbeeld hiv.
4. Er is vooruitgang: we vieren de successen en zetten de strijd voort
Maar er is ook goed nieuws. Dankzij al het werk van LHBTQIA+-activisten en organisaties zijn er goede stappen gezet in de richting van gelijkheid. Dat is een belangrijke drijfveer en reden voor Oxfam Novib om door te gaan met onze wereldwijde beweging. Een paar voorbeelden:
- Mensen met hetzelfde geslacht mogen nu ook trouwen in Zwitserland, Slovenië en Mexico;
- Conversietherapie is verboden in Canada (conversietherapie heeft het doel om de seksuele geaardheid te veranderen, wat niet mogelijk is, en kan schadelijke gevolgen hebben);
- Meerdere landen hebben X als optie toegevoegd als geslachtsaanduiding in ID’s en paspoorten;
- In Nederland is get verbod op discriminatie om een (fysieke of mentale) beperking of seksualiteit toegevoegd aan de grondwet.
Juist om deze winsten, naast alle andere redenen die we hierboven opsomden, blijven wij ons inzetten voor LHBTQIA+-rechten wereldwijd. Want liefde is een mensenrecht en iedereen heeft het recht om zichzelf te zijn.
Wil jij je ook inzetten? Dat kan op de vele activiteiten rondom Pride dit jaar. Loop bijvoorbeeld met ons mee tijdens de Pride Walk op 22 juli 2023 in Amsterdam. Houd daarvoor onze sociale media-kanalen in de gaten (Instagram, LinkedIn, Twitter en Facebook).
