Nieuw ontwerp, maar geen verandering
- 7 september 2016
Vandaag, op 7 september, houdt Tim Cook (CEO van Apple) weer een van zijn beroemde presentaties. Mensen over de hele wereld zullen nieuwsgierig zijn naar de nieuwe iPhone 7, die er waarschijnlijk het zelfde uitziet als de iPhone 6 maar dan met een paar onmisbare nieuwe features. Maar wat ik hoop is dat Tim juist deze presentatie gebruikt om niet alleen over de nieuwe iPhone te praten, maar ook over tax justice.
Je hebt vast het nieuws gehoord dat de Europese Commissie een oordeel heeft geveld over de deal die Apple had met de Ierse belastingdienst. En misschien heb je dan ook wel gehoord wat Tim’s reactie hierop was: ‘het is totale politieke bullshit.’ Hij verdedigde zijn bedrijf door te zeggen dat Apple ieder jaar ruim $400 miljoen aan belasting betaald. Tegelijkertijd oordeelt de Europese Commissie dat Apple in totaal ongeveer €13 miljard te WEINIG belasting heeft betaald. Ik ben zelf daardoor niet erg overtuigd van Tim’s zaak. Maar waar hij misschien wel een punt heeft, is dat hij opmerkt dat de oordelen van de Commissie over staats steun niet te juiste manier zijn om belasting tarieven te harmoniseren op Europees niveau. ‘Hier zouden we een publieke discussie over moeten hebben’.
En dat is een interessant standpunt voor een CEO van een van de grootste en invloedrijkste bedrijven ter wereld. Als CEO van een dergelijk bedrijf ben je namelijk in staat om politieke discussies te beïnvloeden. Eerder dit jaar nog, in mei, heeft Apple samen met andere Silicon Valley technologie bedrijven een brief gestuurd naar Nederlandse ministers om te benadrukken dat Nederland een lagere vennootschapsbelasting moest instellen en dat minder eisen wat betreft publieke rapportage strikt noodzakelijk waren. Over politieke bullshit gesproken..
Belastingparadijzen zijn eigenlijk vergelijkbaar met verschillende Iphone modellen, het zelfde ontwerp met wisselende features, continue bezig om elkaar te overtroeven. Maar in tegenstelling tot de race to the top (een betere Iphone), zijn belastingparadijzen bezig met een race to the bottom (een oneerlijk belastingsysteem). Zowel het halen van de mazen uit de belastingwetgeving, als het instellen van een gezamenlijk minimum tarief voor vennootschapsbelasting, zijn essentieel voor het verzekeren van voldoende belastinginkomsten voor ontwikkeling in zowel rijke en arme landen.
Overheden moeten hierover met elkaar in discussie, en over andere maatregelen die zij kunnen treffen om te zorgen dat bedrijven hun winsten niet meer kunnen overhevelen naar belastingparadijzen. Apple en Ierland waren niet de eersten en zullen zeker niet de laatste zijn die terug in het gareel worden gebracht. Eigenlijk zou ons hele internationale belastingsysteem grondig herzien moeten worden.
Daarin moeten we toewerken naar een simpel belastingsysteem, met een solide belasting basis en een eerlijk belastingtarief voor bedrijven, een systeem dat transparant is voor het grote publiek. Wat zou het fantastisch zijn als Tim Cook vandaag niet alleen een nieuwe iPhone presenteert, maar ook verklaard een einde te willen maken aan belastingparadijzen.
Tax Justice Blogging Day
Deze blog werd geschreven door Esmé Berkhout in het kader van Tax Justice Blogging Day. Bekijk ook de andere blogs die op deze dag zijn geschreven
