Internationaal wapenverdrag
Wapenhandel voedt conflicten en houdt armoede in stand. Met de campagne Control Arms pleiten organisaties waaronder Novib vanaf 2003 voor een Internationaal Wapenhandelsverdrag. Met succes: na 10 jaar lobby wordt een historisch wapenverdrag door de VN aangenomen.
Misbruik van wapens
Wapen zijn gemakkelijk beschikbaar. Dit lokt gewapende conflicten uit, rekt oorlogen, leidt tot mensenrechtenschendingen en verergert armoede. De prijs voor de ongecontroleerde verspreiding en het misbruik van wapens is enorm. Vele levens, inkomstenbronnen en kansen om armoede op te lossen, gaan hierdoor verloren.
Jaarlijks geven landen in Afrika, Azië, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika gemiddeld 22 miljard dollar aan wapens uit. Zo staat te lezen in het rapport Verwoeste Levens van Novib, Amnesty International Nederland en Pax Christi in 2003.
Barbara Frey, de speciale VN-rapporteur inzake handvuurwapens, in het rapport:
Lichte wapens en handvuurwapens zijn gemakkelijk verkrijgbaar. Ze worden op grote schaal misbruikt. Dit heeft grote gevolgen voor het aantal, de aard en de ernst van schendingen van mensenrechten en van het internationale humanitaire recht. Zowel door overheden als door andere partijen.
Internationale actie
Control Arms is de internationale campagne voor regulering van wapens, sinds 2003 uitgevoerd door International Action Network on Small Arms, Oxfam International en Amnesty International. Meer dan 300 organisaties wereldwijd steunen de campagne. In Nederland wordt deze coalitie vertegenwoordigd door Novib, Amnesty International Nederland, Pax Christi (later PAX) en Unicef Nederland.
Wapenverdrag
De campagne streeft naar een Internationaal Wapenhandelverdrag, de Arms Trade Treaty. Met een bindend internationaal wapenverdrag kan wapenhandel worden gereguleerd en illegale wapenhandel onmogelijk worden gemaakt. Hierdoor wordt de kans op misbruik van wapens en schendingen van mensenrechten met gewapend geweld kleiner.
Historisch moment
De lobby werkt: eind 2005 hebben al meer dan veertig landen toegezegd het verdrag te zullen ondertekenen. In 2006 overhandigt het campagneteam Control Arms de internationale petitie ‘Million Faces’ aan Kofi Annan, de toenmalige secretaris-generaal van de VN. In december van dat jaar stemmen 153 regeringen voor de ontwikkeling van een wereldwijd wapenverdrag. 2 april 2013 is een historische dag: het Internationaal Wapenhandelverdrag wordt definitief en met een overweldigende meerderheid aangenomen. Een gedenkwaardige prestatie.
Rol van Nederland
Nederland is een belangrijke speler in de internationale wapenindustrie, als exporteur van onder meer marineschepen, gevechtsvliegtuigen en radarsystemen voor bommen en raketten. Niet voor niets vraagt de campagne Control Arms ook aan Nederlandse beleidsmakers aandacht voor de wapenstromen en mensenrechten. Met onderzoek door partnerorganisatie Campagne tegen Wapenhandel, lobby bij Tweede Kamerleden en media-aandacht wordt de druk opgevoerd. Eind 2014 ratificeert de Nederlandse overheid het Internationaal Wapenhandelverdrag.
