Zo kan de financiële sector een voortrekkersrol spelen in wereldwijde crises
De economische onrust, als gevolg van de covid-19 pandemie, vergroot ongelijkheid en legt de wereldwijde verbondenheid van financiële systemen bloot. Beslissingen die aan de ene kant van de wereld in directiekamers worden genomen, leiden elders – vaak bij mensen die al van een hongerloon leven – tot persoonlijk leed. Dat kan ook anders, betoogt beleidsadviseur Peter Ras. De financiële sector kan een belangrijke rol spelen in een duurzame en veerkrachtige samenleving.
Blog door Peter Ras, senior beleidsadviseur duurzame financiële sector
De financiële sector in crisistijd
De vorige economische crisis maakte al zichtbaar dat een financiële sector die uitsluitend gericht is op winst en die ongecontroleerd zijn gang kan gaan, enorme en wereldwijde schade kan aanrichten. De belastingbetalers draaiden op voor de redding van de financiële sector en droegen de last van het trage herstel van de economie.
Ook de covid-19 pandemie veroorzaakt economische chaos en opnieuw worden de klappen ongelijk uitgedeeld. Middeninkomenslanden en ontwikkelingslanden die al een grote schuldenlast hebben, kampen met lagere grondstoffenprijzen en kelderende financiële markten. En terwijl mensen in armoede of arbeiders in de informele economie hun levensonderhoud verliezen, verergeren een aantal financiële spelers de economische crisis door speculatieve handel en door kapitaalvlucht naar belastingparadijzen mogelijk te maken.
Kan dat ook anders?
Banken, verzekeraars en pensioenfondsen kunnen op korte termijn een groot verschil maken voor de wijze waarop we deze pandemie doorstaan. Zij hebben de macht om eisen te stellen aan de bedrijven waarin zij investeren en kunnen zo duurzaam herstel stimuleren.
Een eerste eis van investeerders aan bedrijven: hou werknemers zoveel mogelijk binnenboord en ondersteun hen, zeker ook in de toeleveringsketens. Dat is bijvoorbeeld van groot belang in de kledingindustrie, een sector waarin veel financiële instellingen investeren. In Bangladesh zijn in de eerste maanden van deze crisis al meer dan een miljoen fabrieksarbeiders ontslagen of met verlof gestuurd door de grootschalige annulering van orders door kledingbedrijven. De grote kledingbedrijven beperken hun verlies, terwijl de werknemers aan hun lot worden overgelaten.
Eis twee: mobiliseer je expertise ter bestrijding van de crisis. Bijvoorbeeld bij farmaceuten. Spoor hen aan om kennis en technologieën openbaar en publiekelijk beschikbaar te maken, óók in arme landen. Middelen die nuttig zijn voor preventie en behandeling van corona en ook andere levensreddende medicijnen en vaccins.
Wat doen wij?
Oxfam Novib en Fair Finance International dringen er al jaren bij overheden, financiële instellingen en bedrijven op aan om samen te werken aan een rechtvaardige en veerkrachtige wereld. Daar gooien we nog eens een schepje bovenop, nu een pandemie wordt gebruikt om politiek en zakelijk opportunisme te rechtvaardigen – ten koste van sociale voorzieningen en het milieu.
- Wij roepen op tot verantwoordelijke praktijken in de financiële sector in het licht van deze crisis en om speculatieve valuta- en grondstoffenhandel te vermijden.
- Wij roepen op tot een internationale regulering van de financiële sector, zodat de financiële instellingen en hun aandeelhouders niet op oneerlijke wijze kunnen profiteren van deze crisis.
- Wij verwachten dat de financiële sector zijn verantwoordelijkheid neemt voor de sociale, gender-gerelateerde, klimaat- en milieueffecten van zijn totale leningen- en investeringsportefeuille.
- En wij roepen financiële instellingen die in farmaceuten investeren op om hun invloed aan te wenden om levensreddende medicijnen en vaccins snel, betaalbaar en breed toegankelijk te maken.
Wat kun jij doen?
- Blijf op de hoogte en volg Eerlijke Geldwijzer (Nederlandse tak van Fair Finance International) op Twitter, Facebook en via de nieuwsbrief en actiemails.
- Vertel je bank/pensioenfonds/verzekeraar om verantwoord te investeren zodat deze crisis niet leidt tot meer armoede, grotere ongelijkheden en verdere milieuvervuiling.
- Help anderen om hetzelfde te doen door onze boodschap te delen op de sociale media.