Belastingconcurrentie schaadt duurzame ontwikkeling
- 21 september 2016
Wie durft belastingontwijking door multinationals aan te pakken? schreef de Volkskrant in haar analyse van de miljoenennota. Dit kabinet in elk geval niet.
Dinsdag stuurde Wiebes, staatssecretaris van Financiën, zijn lang verwachte brief over het Nederlandse fiscale vestigingsklimaat naar de Tweede Kamer. De verwachtingen waren al niet hoog gespannen, maar desondanks stelde de brief zeer teleur. In zijn brief, beaamt Wiebes dat internationale belastingconcurrentie (het tegen elkaar opbieden voor het meest gunstige, lees: laagste belastingtarief voor multinationals) niet in het Nederlandse belang is, omdat dit leidt tot een race-to-the-bottom, die een negatief effect heeft op de belastinginkomsten van een land. Desalniettemin benadrukt Wiebes dat Nederland er wel aan mee moet doen, wil zij niet achterblijven op omliggende landen.
'Kabinet ziet ernst niet in'
Esmé Berkhout, belastingexpert van Oxfam Novib, reageert: “Het kabinet weigert nog steeds de ernst van de situatie in te zien. De voortdurende concurrentie tussen landen met tariefsverlagingen en belastingvoordelen voor internationale bedrijven bedreigt duurzame ontwikkeling wereldwijd. De rekening wordt namelijk afgewenteld op gewone burgers.” Zo komt het kabinet niet met een concreet plan voor internationale samenwerking om een race naar de bodem met belastingtarieven te voorkomen. Het kabinet wil de concurrentie met andere landen juist voortzetten, door mee te gaan in het aanpassen van de tarieven en de belastingregels, om het aantrekkelijker te maken voor bedrijven om zich in Nederland te vestigen. Het is een erg naïeve houding, want andere landen zullen niet stil blijven zitten en zullen kijken hoe zij Nederland weer voor kunnen zijn, door nog gunstigere regels te maken. Alleen door internationaal samen te werken kunnen landen gezamenlijk minimale belastingregels vaststellen en de race-to-the-bottom een halt toeroepen.
Een kwalijke houding
De houding van de Nederlandse regering is des te kwalijker gezien de halfslachtige inzet van ons land voor essentiële maatregelen tegen belastingontwijking. Zo werd onder het Nederlandse EU-voorzitterschap een voorgestelde maatregel tegen het parkeren van winsten in belastingparadijzen afgezwakt. Verder heeft Wiebes zich bepaald geen voorstander getoond van harmonisering van de belastinggrondslag in Europa (het gelijkstellen van de maatstaf, waarop belastingtarieven zijn gebaseerd). Ook spreekt het kabinet geen steun uit voor een effectieve publieke rapportageverplichting voor alle grote bedrijven over onder meer winst, omzet, en belastingafdracht per land.
De enige winnaars van dit alles zijn grote bedrijven en hun aandeelhouders. Het resultaat van dit soort politieke keuzes is een wereld waarin de 62 rijksten evenveel bezitten als de 3,5 miljard armste wereldburgers.
Samen met Tax Justice NL wil Oxfam Novib meer bewustzijn bij politici en het Nederlandse publiek creëren over de gevolgen van belastingontwijking wereldwijd. Tax Justice NL is een netwerk van 9 organisaties: Oxfam Novib, FNV, Oikos, SOMO, Both Ends, Foundation Max van der Stoel, Milieudefensie, Transnational Institute en ActionAid.
