Brief Farah Karimi aan minister Kaag

Op 13 februari 2018 heeft algemeen directeur Farah Karimi over het schandaal op Haïti een brief gestuurd naar minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Deze brief betrof een uitleg van de gebeurtenissen en getroffen maatregelen door Oxfam Novib naar aanleiding van het wangedrag van medewerkers van Oxfam Groot-Brittannië op Haïti.

Transparantie over alle communicatie

We willen graag transparant zijn over alle communicatie rondom het schandaal. Daarom publiceren we de brief openbaar.

De complete brief kun je hier downloaden.

Minister Kaag gaf tijdens het kamerdebat op 13 februari aan dat Oxfam Novib het ministerie tijdig had geïnformeerd over het schandaal op Haïti. "De brief van Oxfam Novib toont ook het aantal uitgebreide maatregelen aan dat sindsdien, sinds 2012, door Oxfam Novib zelf is genomen in de vorm van trainingen, handboeken, klachtenmeldingsprocedures - die optie van klachtenmelding is ontzettend belangrijk - en leiderschapstrainingen", zei minister Kaag.

Tijdlijn van de gebeurtenissen

'Allereerst wil ik benadrukken dat wij het zeer betreuren wat er op Haïti heeft plaatsgevonden. Het is onaanvaardbaar en gaat in tegen alle waarden van Oxfam', schrijft Farah Karimi.

In de brief wordt een gedetailleerde tijdlijn gegeven van de gebeurtenissen in Haïti, wanneer het wangedrag werd gemeld en welke stappen er door Oxfam Groot-Brittannië en Oxfam Novib zijn genomen.

2010

De aardbeving op Haïti vond plaats in 2010. In januari van 2010 werd een Giro555-actie georganiseerd voor de slachtoffers. Er werd 111 miljoen euro gedoneerd.

Oxfam Novib ontving als onderdeel van de Samenwerkende Hulporganisaties 15 miljoen euro voor noodhulp- en wederopbouwprojecten in Haïti. Een deel van dit geld werd door Oxfam Groot-Brittannië besteed.

2011

Voor Oxfam Novib gold dat zij in 2011 alleen maar beschikte over de informatie die OGB publiek had gemaakt in de vorm van bovenstaande persberichten

• 12 juli 2011
  Bij Oxfam Groot-Brittannië kwam er een melding binnen over prostitutiebezoek op het terrein van Oxfam Groot-Brittannië in Haïti. Er werd direct een onderzoek ingesteld.
• 5 augustus 2011
  Oxfam Groot-Brittannië maakte het interne onderzoek naar mogelijke misdragingen van medewerkers officieel bekend. Tegelijkertijd informeert de directie van Oxfam Groot-Brittannië alle relevante instanties en donoren in Groot-Brittannië over het onderzoek.
• 5 september 2011
  Oxfam Groot-Brittannië maakte via een publicatie op de website bekend dat medewerkers in het Oxfam Groot-Brittannië-programma op Haïti de gedragscode van de organisatie hebben geschonden en naar aanleiding van een intern onderzoek en tuchtprocedure zijn ontslagen

In totaal liep er tegen tien Oxfam Groot-Brittannië-medewerkers een onderzoek en tegen negen medewerkers een tuchtprocedure. Zes van de negen onderzochte medewerkers zijn schuldig bevonden aan ernstig wangedrag ("gross misconduct") en van schending van de gedragscode van Oxfam Groot-Brittannië. Onderdeel van het wangedrag was intimidatie, bullying en prostitutie-bezoek op het terrein van Oxfam Groot-Brittannië op Haïti.

2012

• 12 april 2012
  Op ons verzoek ontvingen wij het geanonimiseerde interne onderzoeksrapport van onze Britse collega’s en hebben dat op 18 april 2012 vertrouwelijk gedeeld met de ARK en Buza
• 25 april 2012
  Het externe auditrapport van de SHO-bestedingen door Oxfam Groot-Brittannië in 2011 werd gedeeld met Oxfam Novib. Op verzoek van Oxfam Novib controleerde de externe accountant specifiek de bestedingen van de medewerkers die betrokken waren bij het incident. Hierover werd melding gemaakt in het auditverslag. Uit het auditrapport is gebleken dat er geen fraude is gepleegd met de gelden die Oxfam Novib beschikbaar had gesteld voor de hulp.
• April 2012
  In de "Vierde Gezamenlijke SHO-Rapportage Haïti, 13 januari 2010 tot 21 december 2011" legde Oxfam Novib verantwoording af tegenover het publiek in de volgende bewoordingen:
  "Eén van de grote risico's bij grote rampen is dat hulporganisaties niet altijd voldoende gekwalificeerd personeel kunnen aantrekken. Zo heeft Oxfam Great Britain (OGB), een van de uitvoerende zusterorganisaties van Oxfam Novib in Haïti die ook door Oxfam Novib wordt gesteund, op 5 september 2011 in een persbericht bekend gemaakt dat een aantal werknemers is ontslagen omdat ze de gedragscode van OGB hadden overtreden. Om dit in de toekomst te voorkomen zijn door Oxfam maatregelen genomen om nog meer te investeren in personeel, dat goed gekwalificeerd is voor noodhulpacties en om nog scherper toe te zien op de naleving van de gedragscode." 
• 8 mei 2012
  Het externe auditrapport in opdracht van Oxfam Novib, naar de besteding van de Giro555 gelden door OGB, werd gedeeld met het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Algemene Rekenkamer.
• 21 mei 2012
  De Algemene Rekenkamer liet aan een brief aan Oxfam Novib weten dat 'zowel het onderzoek van Oxfam Groot-Brittannië als de accountantscontrole geen aanwijzingen van fraude zijn vastgesteld' en dat het daarmee 'de zaak' als afgehandeld beschouwde. Dit herhaalde de ARK in haar brief aan de Tweede Kamer op 5 maart 2018.

2018

Op 9 februari 2018 verscheen een artikel in de Britse krant The Times over het schokkend seksueel wangedrag door medewerkers van Oxfam Groot-Brittannië in 2011 op Haïti.

'Graag wil ik benadrukken dat Oxfam Novib zodra er betrouwbare informatie beschikbaar was, direct volledige openheid van zaken heeft gegeven aan de betrokken partijen. Er is op verschillende momenten contact geweest tussen BuZA en de ARK om hen van informatie te voorzien over de kwestie die op Haïti speelde.

'Met terugwerkende kracht constateren wij, samen met onze Oxfam-collega’s, dat de maatregelen die toen door onze Britse Oxfam-collega’s zijn genomen ten aanzien van de landendirecteur, zwaar onvoldoende zijn geweest', schrijft Farah Karimi in de brief naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Vervolgstappen na Haïti

'Naar aanleiding van dit incident is direct Oxfam breed een gedragscode opgesteld, de Code of Conduct. Ook zijn Oxfam breed interne systemen aangescherpt om seksueel misbruik en wangedrag te voorkomen en op tijd te signaleren evenals discriminatie aan te pakken en een integere omgang met middelen te garanderen', staat in de brief. In de brief wordt nog verder ingegaan op het integriteitsbeleid van Oxfam Novib.

Binnen Oxfam Novib is het beleid de laatste jaren ook flink aangescherpt. Zo is sinds juni 2016 een Verklaring Omtrent Gedrag bij indiensttreding verplicht, zijn het recruitmentbeleid en de achtergrondchecks van nieuwe medewerkers verscherpt, is de Code of Conduct aangescherpt en de klokkenluidersregeling en de interne hotline herzien.

'Wij doen er alles aan om het vertrouwen van de mensen die wij bijstaan, onze donateurs, donoren, medewerkers, en uiteraard alle mensen die de missie en visie van Oxfam onderschrijven, te behouden', sluit Farah Karimi af.