De rijksten vervuilen, de armsten betalen de prijs: dit is C02-ongelijkheid
De CO2-uitstoot van de rijkste 1 procent van de wereldbevolking is meer dan het dubbele van de CO2-uitstoot van de 3 miljard armste mensen. Terwijl juist zij het meest worden getroffen door de klimaatgevolgen van die uitstoot, zoals overstromingen, extreem weer en droogte.
Stel je voor: jouw rijke buren dumpen het afval van hun luxe verbouwing in jouw tuin. Niet alleen zit jij met de rotzooi, ze verwachten ook nog eens dat jij je geld en tijd steekt in het opruimen ervan. Oneerlijk? Toch is dat hoe onze wereld in elkaar zit.
De rijken vervuilen…
We leven in een tijdperk van extreme CO2-ongelijkheid. In de afgelopen decennia is de uitstoot van dit schadelijke en klimaatopwarmende broeikasgas enorm gestegen. Maar lang niet iedereen draagt evenveel bij aan deze uitstoot.
Sinds 1990 is 's werelds rijkste 10% van de mensen verantwoordelijk voor meer dan de helft van de koolstof die aan de atmosfeer is toegevoegd. En de rijkste 1% veroorzaakte twee keer zoveel CO2-uitstoot als de armste helft van de mensheid. Omdat zij vaker vliegen, grotere auto's kopen en daar meer kilometers mee maken.
…En de armste mensen betalen de prijs
De armste helft van alle mensen ter wereld dragen weinig bij aan de CO2-uitstoot, maar worden het meest getroffen door klimaateffecten zoals overstromingen, stormen en droogtes. Ook jongeren hebben weinig gedaan om de crisis te veroorzaken, maar erven toch een steeds gevaarlijkere planeet.
Dit jaar zorgde klimaatverandering voor dodelijke cyclonen in India en Bangladesh, teisteren enorme sprinkhanenzwermen Afrika en richten hevige hittegolven en bosbranden in Australië en de VS veel schade aan. Vooral de armste en meest gemarginaliseerde mensen worden hard getroffen door de gevolgen.
Bertram Zagema, Oxfam Novib klimaatexpert: ‘Decennia van overheidsbeleid gericht op eindeloze economische groei hebben ons aan de rand van een klimaatramp gebracht. Terwijl de overconsumptie van een rijke minderheid de klimaatcrisis verder aanwakkert, zijn het vooral de armsten in ontwikkelingslanden die de prijs betalen.’
De grens is bijna bereikt
Er is een grens aan de totale hoeveelheid koolstof die we gezamenlijk kunnen uitstoten als we een op hol geslagen opwarming van de aarde willen stoppen. Dat heet het koolstofbudget. We komen gevaarlijk dicht bij het bereiken van die limiet en een klein gedeelte van de wereldbevolking heeft daarin het grootste aandeel. Zo blijkt dat de rijkste 10 procent tussen 1990 en 2015 maar liefst een derde van al het koolstofbudget verbruikte, terwijl de armste helft van de wereldbevolking slechts 4% voor haar rekening nam.
Conclusie: de rijkste mensen ter wereld veroorzaken een probleem en laten anderen opdraaien voor de gevolgen.
Unieke kans voor een betere toekomst
Maar we hebben nu de unieke kans om het tij te keren. Hoe vreselijk de gevolgen van de coronapandemie ook zijn, deze crisis heeft ons wel laten zien dat overheden voorheen ondenkbare veranderingen konden doorvoeren: vluchten werden aan de grond gehouden, nieuwe fietspaden verschenen, thuis werken verminderde dagelijkse files. Ze lieten zien dat ze radicaal kunnen zijn als er geen andere keuze is. Zulke verreikende en ambitieuze maatregelen hebben we ook nodig om de klimaatcrisis te stoppen:
Kabinet, stel harde eisen aan het terugdringen van de CO2-uitstoot, hef belastingen op CO2-uitstoot en investeer de inkomsten in koolstofarme sectoren, zoals openbaar vervoer en energie-efficiënte productie. Creëer op die manier nieuwe, groene banen en verminder koolstofemissies. Zo verminderen we de uitstoot van de rijksten en investeren we in arme, kwetsbare groepen.
Dit is hét moment om onze economie te veranderen en een betere toekomst te bouwen voor ons allemaal. In plaats van van crisis naar catastrofe te hobbelen, moet de overheid deze kans aangrijpen om zowel de coronacrisis als de klimaatcrisis en extreme ongelijkheid aan te pakken.
Kabinet, grijp deze kans en pak de crises eerlijk aan!
De coronacrisis veroorzaakt nog meer ongelijkheid in een wereld die al oneerlijk is. En de armsten hebben juist de minste mogelijkheden om zich te beschermen tegen corona of tegen de gevolgen van klimaatverandering.
Vind jij ook dat het kabinet de coronacrisis eerlijk moet aanpakken? Met oog voor bestaande crises als ongelijkheid en de klimaatcrisis en met steun aan de allerarmsten? Teken dan nu de petitie!
Bovengenoemde cijfers komen uit het nieuwe Oxfam-rapport 'Confronting Carbon Inequality'. In samenwerking met het Stockholm Environment Institute, worden de consumptie-emissies van verschillende inkomensgroepen tussen 1990 en 2015 onderzocht. Bekijk ook het persbericht en het volledige onderzoeksrapport en de gegevens waarop het is gebaseerd. Of lees hier meer over onze aanpak van klimaatverandering.
