Grove mensenrechtenschendingen in EU landen van vluchtelingen. Nederland kijkt weg
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het migratiebeleid. Het debat zal als gewoonlijk de diepe verdeeldheid in Den Haag blootleggen. Dat is niks nieuws. Maar inmiddels rijzen in de EU de mensenrechtenschendingen van asielzoekers en migranten de pan uit. EU-landen kijken weg. Ook Nederland. Het wrange resultaat van een beleid dat gericht is op het weren van mensen die bescherming zoeken in de EU. Er moet nu eindelijk een eerlijke verdeling voor de opvang van vluchtelingen over alle EU-lidstaten komen. Alleen dan stopt alle ellende aan de grenzen.
Zeker 3.400 migranten en vluchtelingen zijn in 2021 omgekomen op routes naar en binnen Europa. Het hoogste aantal sinds 2016. Het resultaat van een falend beleid. Al jaren wordt er gesproken over een humaan en eerlijk asielbeleid, maar het blijft binnen de EU “ieder voor zich”. De Europese Commissie presenteerde in 2020 het Migratie en Asiel Pact. Het is vooral gericht op versnelde procedures, afschrikking en het tegenhouden van migranten en asielzoekers aan de buitengrenzen van de EU. Landen moeten daarnaast een verplichte mate van solidariteit tonen. Asielzoekers moeten worden overgenomen of worden geholpen bij terugkeer. Daar gaat het al mis.
Het Pact verandert weinig aan het verfoeide Dublinprincipe. Het beleid dat asielzoekers in het EU land waar ze binnenkomen de asielprocedure aanvragen en afwachten. Dat leidt al jaren tot een grote druk op landen aan de buitengrenzen van de EU. De “aankomstlanden” willen daarom af van ‘Dublin’ en eisen een eerlijker verdeling van asielzoekers over Europa. Nederland vindt het prima zo. Not in my country, not in my backyard, dat is de politieke boodschap van Nederland in de EU.
Asielzoekers en migranten worden hardhandig weggestuurd. Op land en op zee. Deze pushbacks worden steeds gewelddadiger en maken de facto deel uit van het Europese grensbeleid. Griekse grenswachten pakken langs de grens met Turkije, asielzoekers met geweld op om hen illegaal terug te duwen. Hongaarse grenswachten knuppelen net bevallen vrouwen en baby’s de grens over naar Servië. En er wordt nog meer uit de kast gehaald om asielzoekers en migranten af te schrikken. Velen van hen moeten nu aan de buitengrenzen de procedures in vreemdelingendetentie afwachten. Opgesloten als criminelen. Kortom, de EU, met steun van Nederland, heeft een beleid vormgegeven dat detentie, niemandslanden, pushbacks en mensenrechtenschendingen aanmoedigt.
In plaats van over elkaar heen te buitelen moeten de Nederlandse regering en de Tweede Kamer zich hard maken voor een humaan asielbeleid. Europese buitengrenzen beschermen kan anders. Allereerst een zero tolerance tegen mensenrechtenschendingen. Nederland spreekt zich uit tegen misstanden zoals pushbacks aan de grenzen van Europa. En er komt een gedegen onderzoek naar mensenrechtenschendingen en pushbacks tegen mensen die asiel willen aanvragen. Als tweede, als een land overbelast is, moeten de andere landen verplicht inspringen. Ook Nederland. Dat is namelijk de betekenis van Europese solidariteit. Als derde, de Dublin systematiek wordt afgeschaft. Een eerlijke verdeelsleutel moet bepalen hoeveel asielzoekers elk land in de EU kan opvangen. Europa heeft voortvarend en eensgezind vluchtelingen uit Oekraïne opgevangen. Dus het kan, maar het is een kwestie van politieke wil.
