Radicaal-rechts 'kabinet-Ongelijkheid I' is er lang niet voor iedereen
“Nederland wordt weer van ons”, hoorden we tijdens de presentatie van het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe, radicaal-rechtse coalitie. Maar wie zijn die ‘ons’? We leggen het akkoord langs de gelijkheidsmeetlat en concluderen: dit aankomende ‘kabinet-Ongelijkheid I’ is er absoluut niet voor ons allemaal. Gelijkheid staat stevig onder druk. In Nederland en wereldwijd.
Ongelijkheid 1 – Belasting: wie draagt bij en wie verzaakt?
Voor wie dit kabinet er wél is: de superrijken. Rijk zijn wordt in Nederland structureel beloond, blijkt ook weer uit nieuw CPB-onderzoek. En daar gaat het nieuwe kabinet mee door. Hoewel de nieuwe coalitie zegt dat werken meer moet lonen, wordt de minimumloonsverhoging afgeblazen en doen ze niets om de superrijken zwaarder te belasten. Sterker nog, eerder voorgestelde maatregelen daartoe worden teruggedraaid. Wel komt er een lager belastingtarief voor directeur-grootaandeelhouders en gaat de vermogensbelasting omlaag. Daarnaast hoeven multinationals straks geen dividendbelasting te betalen bij het inkopen van eigen aandelen, waarmee de schatkist jaarlijks 800 miljoen euro misloopt. Zo groeit de kloof in Nederland dus alleen maar verder.
Over de aanpak van belastingontwijking wordt in het akkoord niets gezegd. Dit terwijl Nederland nog altijd een ‘doorsluisparadijs’ voor multinationals en extreemrijken is. Een eerlijke bijdrage aan onze gezamenlijke voorzieningen, zoals zorg en onderwijs, hoeven we van hen niet te verwachten (meer over het belang van eerlijk belasten vind je hier – en teken gelijk even de petitie).
Ongelijkheid 2 – Zondebok-politiek brengt kwetsbare groepen in het nauw
Wie zeker niet onder het ‘ons’ van radicaal-rechts vallen: gevluchte mensen en andere minderheden. Het is een oude truc, de meest kwetsbaren de schuld geven van problemen die je zelf hebt veroorzaakt. Dus besteedt het akkoord de meeste aandacht aan een mensonterend migratiebeleid waarbij verdragen worden geschonden en rechten genegeerd. De echte problemen – uitbuiting van arbeidsmigranten, een gebrek aan investeringen in sociale woningbouw en de (gecreëerde) opvangcrisis – blijven onopgelost, of worden door het intrekken van de spreidingswet juist verder vergroot.
En als je asielaanvraag is goedgekeurd en je dus Nederlander bent, hoef je niet meer op hulp te rekenenbij het vinden van een woning. Waar wel specifieke aandacht voor is? ‘Neutrale’ seksuele voorlichting op scholen – onduidelijk wat dat betekent, maar het is vast geen goed nieuws voor LHBTQIA+-personen. Of het aanpakken van weekendscholen of reguleren van versterkte gebedsoproepen. Dat klinkt technisch, maar zijn duidelijk pestmaatregelen gericht op de moslimgemeenschap.
Met dit soort maatregelen voor bepaalde groepen, of juist het ontbreken daarvan, lijkt het coalitieakkoord doelbewust Nederlanders tegen elkaar uit te spelen. Daarbij concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau dat er in het akkoord weinig aandacht is voor sociale samenhang en het tegengaan van ongelijkheid. Polarisatie in plaats van verbinding. Terwijl we elkaar juist zo hard nodig hebben om de grote uitdagingen van deze tijd aan te pakken – zoals de klimaatcrisis.
Ongelijkheid 3 – Klimaatcrisis: onze toekomst staat op het spel
De klimaatcrisis is steeds zichtbaarder. In Nederland, waar warmterecords steeds weer worden verbroken – met jaarlijks honderden extra doden tot gevolg. En in kwetsbare landen wereldwijd, waar miljoenen mensen worden getroffen door extreem weer: overstromingen dwingen mensen hun huizen uit, grote droogte vernietigt hun oogsten. En dat terwijl zij het minst hebben bijgedragen aan de CO2-uitstoot die de klimaatcrisis veroorzaakt.
Om mensen te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering moeten maatregelen versneld worden ingevoerd. In plaats daarvan trappen de partijen stevig op de rem. We zien plannen om Schiphol toch weer te laten groeien en om de CO2-heffing voor bedrijven terug te draaien. Met de bestaande maatregelen was het al onzeker of we de klimaatdoelen konden halen; die kans is nu nog kleiner.
Daarnaast dragen we als rijk land met een enorme historische uitstoot verantwoordelijkheid om lage-inkomenslanden te ondersteunen bij hun strijd tegen de klimaatcrisis. Maar aandacht voor het beschermen van de mensen in deze landen ontbreekt in het nieuwe akkoord.
Ongelijkheid 4 – Ontwikkelingsbudget: coalitie keert wereld de rug toe
De wereld staat in brand, met grote conflicten en miljoenen mensen in nood en op de vlucht. Maar de nieuwe Nederlandse regering lijkt zich terug te trekken achter de dijken. Dat blijkt uit ook uit het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Daar zien we de grootste bezuiniging ooit: 2,4 miljard euro minder (eenderde van het totale budget) voor de allerarmsten en meest kwetsbaren op de wereld. Nederland neemt daarmee keihard afstand van internationale afspraken over ontwikkelingssamenwerking – namelijk dat we daar 0,7% van wat we in Nederland met zijn allen verdienen aan besteden – en duikt met 0,46% zelfs onder het gemiddelde van EU-landen, dat al niet best is.
Wij blijven strijden voor gelijkheid
Het is duidelijk: dit kabinet is er niet voor iedereen – bij lange na niet. Na zo’n boodschap is het soms lastig om optimistisch te blijven. Maar wij voelen ons strijdbaar, juist nu. Want wij zien een toekomst voor ons waarin gelijkheid, rechtvaardigheid en solidariteit wél centraal staan. En samen met jou en met onze partners wereldwijd strijden we keihard voor die toekomst. Voor een veilige wereld, een rechtvaardig klimaatbeleid, gelijke rechten en een eerlijke verdeling van welvaart en invloed. In Nederland en over de grenzen. De wereld heeft jou harder nodig dan ooit. Doe je mee?
6 juni, Europese verkiezingen: een handige stemwijzer
Meestrijden voor gelijkheid, dat kan door je stem te laten horen. Tijdens de Europese verkiezingen, bijvoorbeeld, die ook al voor de deur staan (6 juni, zet ‘m in je agenda!). En al mag ‘Europees’ klinken als een ver-van-je-bed-verhaal, dat is het zeker niet. De grootste uitdagingen van onze tijd - de klimaatcrisis, een humaan migratiebeleid, vermogensbelasting - kunnen we alleen aanpakken als we dat samen doen, op Europees niveau.
We snappen dat niet iedereen tijd heeft om de verschillende 
partijprogramma’s uit te pluizen. Gelukkig hebben anderen zich in de Europese verkiezingsprogramma’s verdiept en de resultaten verwerkt in het superhandige Palumba, de dating-app onder de stemwijzers. Download de app en ontdek welke partij het best past bij jouw prioriteiten.
Download op Apple App Store Download op Google Play
Meer over Palumba, een pan-Europees initiatief dat wij van harte ondersteunen, lees je hier.
Meer doen voor gelijkheid:
- Laat je stem horen voor klimaatrechtvaardigheid tijdens de Klimaatmars;
- Eis van politiek Den Haag dat de superrijken hoger worden belast en teken de petitie;
- Sluit je bij ons aan en strijd met een maandelijkse donatie mee voor gelijkheid.
