Klimaatsteundoel bereikt! Zéggen de rijke landen – maar het zit anders
100 miljard dollar. Zoveel besloten rijke landen op de VN-klimaattop in 2009 jaarlijks beschikbaar te stellen aan armere landen om zich te weren tegen de klimaatcrisis. En dat bedrag is in 2022 eindelijk gehaald – zéggen de rijke landen. Maar die bewering klopt niet, blijkt uit onze nieuwe analyse. Het werkelijke bedrag ligt een stuk lager omdat het voor een groot deel uit leningen bestaat – soms tegen winstgevende rentetarieven, waardoor de ontvangende landen nog dieper in de schulden komen.
Rijke landen claimen dat zij in 2022 bijna 116 miljard dollar aan klimaatfinanciering beschikbaar hebben gesteld aan lage- en middeninkomenslanden. Maar de werkelijke waarde schatten wij op zo’n 28 tot 35 miljard – minder dan een derde van het gerapporteerde bedrag. Ter vergelijking: zoveel geld verdienen olie- en gasbedrijven in slechts zes dagen.
Kwetsbare landen worden driedubbel gestraft
Een groot deel van het bedrag bestaat namelijk uit leningen, sommige zelfs tegen winstgevende rentetarieven, die bijdragen aan de groeiende schuldenlast van de landen die het geld ontvangen. “Die landen worden nu driedubbel gestraft”, zegt onze klimaatexpert Hilde Stroot. “Ten eerste door de klimaatschade waarvoor zij zelf de kosten moeten ophoesten. Ten tweede worden ze getroffen door de klimaatcrisis waaraan zij zelf nauwelijks hebben bijgedragen. En ten slotte door de rente die ze moeten betalen over hun klimaatleningen, waardoor ze nog dieper in de schulden komen.”
Veel lage- en middeninkomenslanden kampen nu al met enorme schade als gevolg van de klimaatcrisis, die zij zelf niet hebben veroorzaakt – in tegenstelling tot rijke landen stoten ze namelijk nauwelijks CO2 uit. Zonder de beloofde klimaatfinanciering is het voor deze landen moeilijk, zo niet onmogelijk, om zich aan te passen en bij te dragen aan het tegengaan van klimaatverandering.
Ook Nederland draagt onvoldoende bij
Ondertussen bezuinigt het nieuwe kabinet in het Hoofdlijnenakkoord miljarden op het budget voor ontwikkelingssamenwerking, waaronder ook de Nederlandse bijdrage aan klimaatfinanciering valt. "Als rijk land met een historisch grote CO2-uitstoot, zou Nederland zijn klimaatfinanciering juist stevig moeten verhogen. Door achter de dijken weg te duiken lossen we het wereldwijde klimaatprobleem niet op", zo stelt Stroot.
Klimaattop in teken van klimaatfinanciering
Later dit jaar komen landen opnieuw bijeen op de volgende VN-klimaattop in Baku, Azerbeidzjan, waar onderhandeld zal worden over een nieuw wereldwijd doel voor klimaatfinanciering. Wij roepen landen op om te leren van de fouten die gemaakt zijn bij de eerdere toezegging van 100 miljard per jaar: zorg dat rijke landen meer klimaatfinanciering verstrekken, meer verantwoording afleggen en hun financiering transparanter maken.
Laat vervuilers betalen: teken de petitie
We spreken niet alleen landen aan op hun verantwoordelijkheid: ook vervuilende bedrijven spelen een belangrijke rol. Terwijl de miljoenen mensen wereldwijd nu al worden geraakt door de klimaatcrisis, boeken grote vervuilers megawinsten. Wij eisen dat zij minder gaan uitstoten en gaan betalen voor de klimaatschade die ze aanrichten. Doe je mee?
