microkrediet onder de loep
- 28 september 2012
Microkrediet ligt de laatste jaren regelmatig onder vuur vanwege woekerpraktijken van sommige microkredietinstellingen. Het tv-programma KRO Reporter besteedde onlangs aandacht aan het onderwerp. Oxfam Novib erkent dat er zorgwekkende ontwikkelingen in de microkredietsector zijn en vindt het terecht dat microkrediet kritisch onder de loep wordt genomen.
 |
|
Dankzij het microkrediet van partnerorganisatie BRAC |
Ook omdat Oxfam Novib zelf actief op zoek is naar antwoorden op de problemen. Tegelijkertijd waarschuwen we voor teveel cynisme: microkrediet betekent nog steeds voor miljoenen mensen een kans op een beter leven.
Aan ondernemingszin is bij mensen die in armoede leven in ontwikkelingslanden vaak geen gebrek. Wel aan geld. Een kleine lening kan voor hen het verschil maken. Meestal zijn enkele tientallen euro's al genoeg om een eigen bedrijfje te beginnen. Maar bij een bank kunnen deze ondernemende mensen zelden terecht. Omdat ze geen onderpand hebben. Omdat ze vrouw zijn. Of omdat een 'gewone' bank geen brood ziet in al die kleine klanten Soms is er in de omgeving niet eens een bank. Microfinanciering is dan één van de manieren om armoede in ontwikkelingslanden te bestrijden.
Oxfam Novib wil met microfinanciering vooral de inwoners van de armste landen in de wereld vooruit helpen. Veel van deze landen liggen in Sub Sahara Afrika. In deze regio is het systeem van microfinanciering nog volop in ontwikkeling. Oxfam Novib verstrekt niet zelf microkredieten, maar ondersteunt lokale medefinancieringsinstellingen, die ter plekke microkredieten verstrekken. Daarmee willen we de financiële sector van deze landen professionaliseren en de armoede bestrijden.
geen wondermiddel
Oxfam Novib directeur Theo Bouma: ‘Wij zijn ervan overtuigd dat goede financiële diensten een belangrijk middel zijn om armoede te bestrijden. Maar het is geen wondermiddel dat alle armoede gaat uitbannen. In elk geval betekent microkrediet voor talloze ondernemende mensen het verschil tussen uitzichtloze armoede en een kans op een beter bestaan.’
Oxfam Novib voorzag vorig jaar 102 partnerorganisaties van kapitaal voor microfinanciering. Vierentwintig daarvan zijn beginnende organisaties, die bijdragen krijgen in de vorm van donaties. Daarmee kunnen ze uitgroeien tot professionele organisaties. Achtenzeventig partners krijgen een lening uit het Oxfam Novib Fonds.
fragiele staten
In totaal heeft Oxfam Novib een werkkapitaal van bijna €41 miljoen beschikbaar voor microfinanciering. Dit werkkapitaal wordt door fondsmanager Triple Jump uitgezet bij de medefinancieringsinstellingen, die het gebruiken om microkredieten te verstrekken. In totaal staan er via de organisaties die via Triple Jump worden ondersteund, meer dan 3 miljoen microkredieten uit. Van al deze klanten is 81% vrouw en meer dan de helft van hen woont op het platteland. De gemiddelde lening aan micro-ondernemers bedraagt 270 euro.
Oxfam Novib is voornamelijk actief met microfinanciering in fragiele staten. Deze landen hebben vaak een gebrekkig of slecht werkend financieel systeem. Oxfam Novib ondersteunt de MFI’s om uit te groeien tot volwaardige en betrouwbare kredietverstrekkers Dit brengt risico’s met zich mee. Daarom hanteren we strenge eisen en soms moeten we de relatie met een MFI beëindigen, als blijkt dat de verstrekking van microfinanciering niet goed verloopt.
jonge sector
Zo besloot Oxfam Novib in 2005 aan de beginnende Nigeriaanse organisatie LAPO startkapitaal te verschaffen. In 2007 werd duidelijk dat LAPO hoge rentes in rekening bracht. Oxfam Novib heeft toen, samen met fondsbeheerder Triple Jump , LAPO daarop aangesproken en geëist dat ze de rentes zou verlagen. Toen bleek dat LAPO onjuiste informatie over haar rente-tarieven gaf heeft Oxfam Novib de leningen aan LAPO gestopt. In 2010 heeft LAPO haar lening terugbetaald aan Oxfam Novib en de relatie met LAPO is in 2010 beëindigd. Oxfam Novib is altijd transparant geweest over de problemen bij LAPO. Zo werd Oxfam Novib directeur Theo Bouma in 2010 over dit onderwerp geïnterviewd door weekblad Vrij Nederland.
Bouma: ‘Microfinanciering is een jonge sector die nog steeds enorm in ontwikkeling is en waar ook zaken fout gaan. We zien banken en fondsen ontstaan die alleen maar op winst uit zijn. Daarom zijn we al jaren geleden begonnen om kwaliteitseisen en systemen voor MFI’s te ontwikkelen, die misstanden moeten tegen gaan en om overheden aan te sporen beter toezicht te houden op hun financiële sector. Ons doel is de ontwikkeling van een gezonde financiële sector in deze landen. Zodat iedereen toegang heeft tot kapitaal.’
Bron: Oxfam Novib, 28 september 2012
