Vijf veelgestelde vragen over de rechtszaak tegen de Nederlandse staat
PAX, The Rights Forum en Oxfam Novib spanden samen een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat. Op 12 februari oordeelde het gerechtshof in Den Haag dat Nederland inderdaad moet stoppen met het leveren van onderdelen voor de F-35 aan Israël.
Hieronder staan vijf veelgestelde vragen over deze rechtszaak. Hier vind je 7 vragen over het kort geding dat we hierna aanspanden.
1. Waarom zijn we deze rechtszaak gestart?
De Nederlandse regering heeft ervoor gekozen om door te gaan met het leveren van (reserve)onderdelen voor F-35-gevechtsvliegtuigen aan Israël voor gebruik in Gaza. Dit terwijl de regering weet dat deze onderdelen waarschijnlijk bijdragen aan ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht. Daarmee houdt Nederland zich niet aan internationaal geldende verdragen over wapenexport. Als land mag je namelijk geen wapens uitvoeren naar landen in oorlog wanneer de kans groot is dat die worden ingezet bij ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht.
Lees dit persbericht voor meer informatie over waarom we de rechtszaak zijn gestart.
2. Wat eisen we?
Wij eisen van de Nederlandse staat en regering dat het handelt in lijn met de beleidskaders, (grond)wettelijke verplichtingen en internationale afspraken. Dit betekent dat het stopt met het leveren van F-35-onderdelen of het leveren van andere militaire steun, nu het risico bestaat dat het bijdraagt aan operaties die het humanitaire oorlogsrecht schenden.
3. Is een rechtszaak wel een democratisch middel?
De beslissing om de staat voor de rechter te dagen is niet lichtvaardig genomen. De staat is altijd onze partner geweest in de strijd voor een betere wereld. Maar gelukkig leven we ook in een rechtsstaat waar maatschappelijke organisaties de mogelijkheid hebben om de staat aan te spreken op het naleven van de regels. Regels die door de staat zelf zijn opgesteld en de verdragen waaraan het zich heeft verbonden.
4. Hoe wordt deze rechtszaak gefinancierd?
Om deze rechtszaak te financieren zijn wij gezamenlijk met PAX en The Rights Forum een crowdfundingsactie gestart. We gebruiken voor deze rechtszaak dus geen overheidssubsidies. We zijn iedereen die deze rechtszaak mogelijk heeft gemaakt door middel van een donatie zeer dankbaar. Omdat de staat in cassatie is gegaan en omdat we een nieuw kort geding zijn begonnen, zijn donaties nog steeds van harte welkom.
5. Wat betekent de cassatie van de staat?
Kort na de uitspraak van het gerechtshof besloot de Nederlandse regering in cassatie te gaan. In een cassatieberoep beoordeelt de Hoge Raad, de hoogste rechter, of een lagere rechter (een rechtbank of gerechtshof) de wet juist heeft toegepast en of de procedureregels goed zijn gevolgd. Inhoudelijk wordt de zaak niet opnieuw beoordeeld en moet Nederland stoppen met het leveren van onderdelen voor de F-35 aan Israël. De cassatie diende 6 september voor de Hoge Raad.'We zijn nu in afwachting van een uitspraak, die verwachten we begin 2025. Op 29 november 2024 adviseerde de advocaat-generaal aan de Hoge Raad om de uitspraak van het gerechtshof te handhaven - een zwaarwegend advies, dat vaak wordt opgevolgd.