Veiligheid nog ver te zoeken in Congo

• 6 maart 2015

Ondanks afspraken over vrede is er voor veel inwoners van de Democratische Republiek Congo niks veranderd. Nog altijd lijden zij onder het gruwelijke geweld in hun land, waaronder moord, ontvoering, uitbuiting en verkrachting. Congolese vluchtelingen, zoals Imani en Louise, leven in grote angst zo blijkt uit onderzoek van Oxfam Novib.

Imani liet 6 keer alles achter om zichzelf en zijn gezin in veiligheid te brengen. ‘Vroeger hadden we een huis, landbouwgrond en koeien. Maar alles is platgebrand. Teruggaan is geen optie. Dan staan ons moorden, plunderingen en ontvoeringen te wachten. Dat of werken voor milities in het oerwoud zijn al jaren onze enige opties.’

Ook Louise sloeg op de vlucht voor het geweld en verloor daarbij 4 gezinsleden. Nu leeft ze in een vluchtelingenkamp met haar kinderen en Rose, een kleuter die op straat sliep toen Louise haar vond. Het vluchtelingenkamp is relatief veilig, maar alles draait om overleven. ‘We eten 1 maaltijd per dag. Maar als je hout sprokkelt buiten het kamp, loop je het gevaar dat je wordt verkracht.’

Blijvende onzekerheid in Congo

De angsten van Imani en Louise zijn dagelijkse realiteit. Ondanks het raamwerk voor vrede, veiligheid en samenwerking, dat precies 2 jaar geleden werd ondertekend, is er voor veel Congolezen niets veranderd. Oxfam Novib sprak voor haar onderzoek ‘secure insecurity’ met honderden mensen in 4 regio’s van het land. Overal zijn mensen bang voor mishandeling, moord, seksueel geweld en ontvoering.

Begin dit jaar kondigde het overheidsleger militaire acties aan tegen een gewapende groep. Eerder betekende zulke acties dat voor elke omgekomen strijder 1 burger werd vermoord, 7 verkracht en 900 gedwongen om hun huizen te verlaten. Als het vredesproces niet snel verbetert, zullen de inwoners van Congo gevangen blijven in de spiraal van geweld en armoede. Oxfam doet in het rapport aanbevelingen voor de nationale en regionale Congolese overheid en voor NGO’s die werkzaam zijn in het gebied.

De veerkracht van Imani en Louise

Imani woont nu met zijn gezin in vluchtelingenkamp Boporo in Congo. Om te overleven werkt hij als kleermaker met een gehuurde naaimachine. ‘De eerste keer maakte ik een blouse voor mijn vrouw. Ze vond ‘m heel mooi en ik was trots: als zij mijn blouse mooi vindt, kan ik doorgaan met werken. Want dat is wat ik graag doe.’

Louise werkte vroeger als buurtwerker en blijft zich inzetten voor anderen. Ze houdt vrouwen in de gaten die op het punt staan te bevallen, Ze geeft voorlichting over hygiëne en helpt mensen naar het ziekenhuis. ‘Ik weet niet hoe ik het doe, maar God heeft me altijd de kracht gegeven. Het is mijn talent om mensen te helpen. Ik deed het vroeger thuis al en ik blijf het doen.’

Vrede en veiligheid voor Congolese vluchtelingen

Toch is er maar 1 ding dat Imani en Louise echt willen: naar huis. Louise: ‘Hier eten we 1 keer per dag: altijd aardappelen. Waar ik vandaan kom is de grond veel beter en kan je echt landbouw bedrijven.’ Imani: ‘Als ik de president van DRC was, zou ik alle wapens innemen. De rebellen zijn nu weg uit mijn regio. Als het veilig blijft, ga ik terug naar huis. Want het leven als vluchteling in eigen land is niet makkelijk.’

'Veiligheid is de verantwoordelijkheid van de DRC-regering en hervorming van diensten om burgers te beschermen is hard nodig, zoals deze verhalen aantonen. Mensen in Oost-Congo verdienen sterkere fundamenten voor de vrede, om voorgoed uit de geweldspiraal te breken. Wij zijn ervan overtuigd dat dit land duurzame vrede kan opbouwen, maar ons rapport laat zien dat de schouders er dan wel onder gezet moeten worden, om ervoor te zorgen dat er echte vrede komt in Oost-Congo', zegt Annick van Lookeren Campagne, beleidsmedewerker Grote Meren Oxfam Novib

Dit doet Oxfam Novib in Congo

Oxfam Novib verleent noodhulp aan Congolezen vluchtelingen in DRC en in de buurlanden Rwanda en Uganda. Vluchtelingen krijgen voedsel en schoon drinkwater. We bouwen sanitaire voorzieningen in de vluchtelingenkampen en geven voorlichting over hygiëne, om zo de uitbraak van ziektes te voorkomen.
Daarnaast werken we ook aan wederopbouw. Zo worden wegen, waternetwerken en scholen weer hersteld en ontvangen boeren zaden, machines en training om weer landbouw te kunnen bedrijven.

Jij kan daarbij helpen. Steun vluchtelingen zoals Imani en Louise. Geef voor Congo.

 

 

Bron: Oxfam Novib, 6 maart 2015