Zijn we straks allemáál veilig? 3 feiten over het coronavaccin
Fantastisch nieuws! Maar liefst 2 veelbelovende vaccins tegen corona zijn in aantocht. Het einde van een bizarre tijd lijkt daarmee snel dichterbij te komen. Maar is dat wel echt zo?
We zijn pas veilig als we allemáál veilig zijn. En terwijl we in Nederland afwachten wie straks als eerst het vaccin krijgt, is het nog maar de vraag of andere landen die luxe hebben. Wij doken in de cijfers en ontdekten:
Kabinet, grijp deze kans en pak de crises eerlijk aan!
1. De toegang tot het vaccin is ongelijk verdeeld
De 5 farmaceuten die het hardst op weg zijn naar een effectief vaccin, verwachten samen zo’n 6 miljard vaccins te kunnen produceren in 2021. Dat zou bijna 1 vaccin per persoon op aarde zijn!
In theorie. Oxfam rekende uit dat slechts 1 op de 10 mensen in ontwikkelingslanden in 2021 gevaccineerd zal kunnen worden, tenzij overheden en farmaceuten nu in actie komen om de beschikbaarheid van vaccins te vergroten.
Want het zijn vooral de rijke landen die op voorhand al heel wat doses voor zichzelf hebben opgekocht. Rijke landen (samen goed voor slechts 13% van de wereldbevolking) hebben al meer dan de helft (51%) van alle doses gereserveerd. Dat is genoeg om hun bevolking straks in totaal 3 keer te kunnen vaccineren!
Farmaceuten die hard op weg zijn om op grote schaal vaccins te kunnen produceren, sluiten vooraf al deals met overheden. Veel rijke landen nemen een ‘ik eerst’-houding aan, terwijl armere landen het maar even moeten uitzoeken.
Zo hebben de Verenigde Staten (4% van de wereldbevolking) al 50% van de toekomstige vaccinvoorraad van farmaceut Pfizer opgekocht, en is maar 2% (23 miljoen vaccins) van de Pfizervoorraad eventueel beschikbaar voor landen in lage- en middeninkomenslanden.
Geen overheidssteun, geen eten
Een vaccin voor iedereen?
Nederland heeft al een ruim aantal vaccins ingekocht om ons te verlossen van het virus. Is het begrijpelijk dat Nederland in eerste instantie alleen voor zichzelf inkoopt? Of zouden we ook direct vaccins moeten inslaan burgers van armere landen? En hoe zorgen we dat niet alleen de rijke landen en de farmaceutische industrie profiteren van een vaccin?
Over deze en meer prangende vragen gingen we in gesprek met Tweede Kamerlid voor D66 Pia Dijkstra, Bart van Zijll Langhout van farmaceut Janssen en Tom Buis, pleitbezorger voor mondiale gezondheid bij Wemos. Bekijk hier het debat!
Dit debat is het zesde in de serie Turning Tables, georganiseerd door Oxfam Novib en De Balie.
Video
Op deze plek staat een YouTube video. YouTube plaatst cookies.
Als je die hier wilt bekijken, kies dan bij cookie-instellingen dat je social media cookies accepteert.
Of bekijk de video buiten deze site op YouTube.
2. Er zijn niet genoeg vaccins voor iedereen
De eerste resultaten van het coronavaccin zijn gelukkig veelbelovend. Maar de harde realiteit is dat het vaccin 0% effectief zal zijn voor landen die hier geen toegang tot hebben. Om te zorgen dat alle landen toegang krijgen tot het vaccin, zal er veel meer geproduceerd moeten worden. Om dat voor elkaar te krijgen, is het heel belangrijk dat de kennis over en technologie achter het maken van de vaccins gedeeld worden. Zo kunnen farmaceuten over de hele wereld aan de slag met de productie.
‘Om iedereen te kunnen beschermen, ongeacht hun rijkdom of nationaliteit, moeten farmaceuten beloven hun technologie met de Wereldgezondheidsorganisatie te delen, zodat voldoende vaccins tegen de laagst mogelijke prijs geproduceerd kunnen worden’ - Esmé Berkhout, beleidsadviseur Oxfam Novib
3. Er moeten meer voorwaarden worden gesteld aan farmaceuten
Om de ontwikkeling van een vaccin mogelijk te maken en te bespoedigen, hebben overheden de afgelopen maanden veel publiek geld (belastinggeld) gestoken in deze farmaceuten. Nederland heeft zelf geïnvesteerd in verschillende initiatieven, ook via de Europese Unie. Maar helaas zijn er bij deze investeringen geen eisen gesteld aan farmaceuten met betrekking tot het delen van technologie en kennis. Farmaceuten wordt ook niet gevraagd transparant te zijn over de kosten en de prijsopbouw van het vaccin. Hierdoor kan er niet gecontroleerd worden of farmaceuten het vaccin tegen een zo laag mogelijke prijs aanbieden, en kunnen zij zelfs extreme winsten boeken over de rug van deze pandemie. We zien nu al dat sommige farmaceuten verschillende prijzen hanteren voor verschillende landen.
‘We kunnen de winsten van farmaceutische bedrijven niet boven het beëindigen van de pandemie en het herstel van de wereldeconomie stellen. Miljoen levens en banen staan op het spel’, Anna Marriot, hoofd gezondheidszorgbeleid Oxfam.
Er moet dus nog een hoop gebeuren…
…voordat een vaccin ons allemaal uit deze coronacrisis kan halen. Jouw toegang tot het vaccin zou toch niet moeten afhangen van het land waarin je woont, of het geld dat je bezit? Wij vinden in elk geval van niet! Overheden en farmaceuten moeten ervoor zorgen dat coronavaccins toegankelijk zijn voor iedereen, overal ter wereld.
