Extreme honger Oost-Afrika maakt mogelijk iedere 48 seconden nieuw dodelijk slachtoffer

• 18 mei 2022

In de door extreme droogte geteisterde gebieden in Ethiopië, Kenia en Somalië sterft waarschijnlijk elke 48 seconden één persoon door honger. Dit blijkt uit nieuwe schattingen van Oxfam Novib en Save the Children, afkomstig uit hun nieuwe rapport dat vandaag gepubliceerd wordt. Beide organisaties vestigen ook de aandacht op het opnieuw falen van de wereldgemeenschap om deze vermijdbare ramp eerder aan te pakken. 

Meer dan tien jaar geleden, in 2011, werd dezelfde regio ook getroffen door een hongersnood waarbij meer dan 260.000 mensen in Somalië omkwamen. De helft van hen waren kinderen onder de vijf jaar. Ook toen reageerde de wereldgemeenschap veel te laat en te traag. Oxfam Novib en Save the Children publiceerden toen hun 1ste Dangerous Delay-rapport.

Het aantal mensen dat te maken krijgt met extreme honger in deze drie landen is sinds vorig jaar meer dan verdubbeld – van meer dan 10 miljoen tot meer dan 23 miljoen vandaag. Noodzakelijke hulpbudgetten worden amper gefinancierd. Slechts twee procent, $ 93,1 miljoen, van de huidige $ 4,4 miljard VN-oproep voor Ethiopië, Kenia en Somalië is nu binnen terwijl de effecten van andere crises, waaronder de oorlog in Oekraïne, de groeiende honger in de regio verergeren. Tegelijkertijd is de schuldenlast van de landen in minder dan tien jaar meer dan verdrievoudigd – van 20,7 miljard dollar in 2012 tot 65,3 miljard dollar in 2020 – geld dat deze landen niet kunnen gebruiken voor gezondheidszorg of onderwijs.

“De door klimaatverandering veroorzaakte extreme droogte, de ergste in 40 jaar, in combinatie met regionale conflicten en de gevolgen van de coronapandemie zorgen ervoor dat mensen geen reserves meer hebben om dit op te vangen. En sinds de start van de oorlog in Oekraïne zijn de voedselprijzen tot het hoogste niveau ooit gestegen, waardoor voedsel voor miljoenen mensen onbetaalbaar is geworden,” zo stelt Nienke Hiemstra, humanitair expert bij Oxfam Novib.

Oxfam Novib en Save the Children stellen dat de wereld geen gebrek aan voedsel of geld heeft, maar een gebrek aan politieke wil. Rijke landen hebben met succes, en terecht, in één maand meer dan $ 16 miljard opgehaald om de crisis in Oekraïne aan te pakken. Diezelfde landen staken meer dan $ 16 biljoen dollar in hun economieën tijdens de coronapandemie om hun burgers te ondersteunen.

In het nieuwe rapport, Dangerous Delay 2: The Cost of Inaction, zijn de veranderingen van het humanitaire hulpsysteem sinds 2011 onderzocht. Het constateert dat ondanks een verbeterde reactie op de droogte in Oost-Afrika in 2017, waardoor een wijdverbreide hongersnood werd voorkomen, de nationale en wereldwijde responses te traag en te beperkt blijven om een ​​herhaling vandaag te voorkomen.

Save the Children's Shako Kijala : "Bijna 5,7 miljoen kinderen krijgen tegen het eind van dit jaar te maken met acute ondervoeding. De VN waarschuwt dat er meer dan 350.000 mensen kunnen sterven als we niets doen. Hoe kunnen we daarmee leven als we het weer laten gebeuren?”

“Er zijn geen koeien meer. Ze stierven allemaal. We hebben een paar kamelen en geiten die de droogte hebben overleefd, maar we zijn bang dat we ze zullen verliezen als de droogte aanhoudt. We zijn bang dat mensen zullen sterven van de hongers omdat er geen eten is,” zegt Ahmed Mohamud, een herder uit Wajir, Kenia.

Oxfam Novib en Save the Children roepen op tot dringende actie om de catastrofale hongercrisis in Oost-Afrika aan te pakken:

• Om nu levens te helpen redden, moeten de leiders van de G7 en het Westen onmiddellijk geld beschikbaar stellen om tegemoet te komen aan de VN-oproep van $ 4,4 miljard voor Kenia, Ethiopië en Somalië.
• Donoren moeten garanderen dat ten minste 25 procent van het geld naar lokale organisaties gaat die centraal staan ​​in de respons op deze crisis.
• Regeringen van Kenia, Ethiopië en Somalië moeten hun sociale zorg opschalen om mensen te helpen het hoofd te bieden aan de effecten van deze crisis. Ze zouden minstens 10 procent van hun budget in landbouw moeten investeren, met bijzondere aandacht voor kleine boeren en vrouwelijke boeren, zoals afgesproken in de Malabo-verklaring van de Afrikaanse Unie van 2014.
• Nationale regeringen moeten voorrang geven aan levens boven politiek, door vroegtijdige waarschuwingen te erkennen en ernaar te handelen. Ze moeten sneller nationale noodsituaties melden, nationale middelen verschuiven naar de meest behoeftigen en investeren in maatregelen om de effecten van klimaatverandering te verminderen.
• Rijke, vervuilende landen moeten Oost-Afrika betalen voor het verlies en de schade geleden door klimaatverandering. Ze moeten ook de schulden, gemaakt door deze landen voor de periode 2021-2022, kwijtschelden zodat de getroffen landen financiele middelen vrij kunnen maken om mensen te ondersteunen bij het verzachtoken van en zich aanpassen aan klimaatverandering.

Noot voor redactie:
Nienke Hiemstra, humanitair expert Oxfam Novib, is beschikbaar voor interviews. Het rapport en samenvatting zijn bijgesloten. Contact Jules van Os, persvoorlichting Oxfam Novib, 06-51573683. 
Martine Bergwerff, noodhulpcoordinator Save the Children Nederland en Gabrielle Waaijman, directeur noodhulp Save the Children (Internationaal), contact Nienke Toren, persvoorlichting Save the Children, 06- 20668571

• Fotomateriaal Hoorn van Afrika, graag fotograaf Peterik Wiggers vermelden bij credits foto’s indien gebruikt.

https://oxfamint.resourcespace.com/?c=3137&k=cfc085bfda - 180 resources

All this material is strictly embargoed for 18 May 2022 for the launch of the dangerous delay report.

• Om de dagelijkse sterfgevallen te berekenen, hebben we het ruwe sterftecijfer (0,5-0,99) per 10.000 mensen in IPC3 van voedselonzekerheid gebruikt, zoals gespecificeerd in The Integrated Food Security Phase Classification (IPC) Global Partners (2021). Vervolgens hebben we het normale dagelijkse sterftecijfer van 0,22 per 10.000 mensen per dag afgetrokken; dit cijfer is gebaseerd op gegevens van de VN en van nationale bureaus voor de statistiek, de EU en de Stille Oceaan.
• In de drie landen is het ruwe sterftecijfer ten minste 627-1.802 per dag, 0,44-1,25 per minuut, d.w.z. tussen één sterfgeval om de 2,5 minuut en één sterfgeval om de 48 seconden. Deze cijfers zijn conservatief, aangezien ze gebaseerd zijn op het ruwe sterftecijfer voor IPC 3 en geen rekening houden met het hogere ruwe sterftecijfer voor IPC 4 en 5. IPC5 staat gelijk aan hongersnood.
• Volgens IPC (zie IPC Population Tracking Tool, en de FAO-ICPAC Food Security and Nutrition Working Group, zullen 22,4 - 23,4 miljoen mensen in Kenia, Somalië en Ethiopië te maken krijgen met hoge niveaus van acute honger (IPC3 en hoger), waarvan bijna een half miljoen in hongersnoodachtige omstandigheden. Dit omvat: 7,4 miljoen mensen in heel Ethiopië (volgens de prognose voor juli-september 2021) – waaronder meer dan 400.000 die in hongersnoodachtige omstandigheden leven (IPC 5); 5,5-6,5 miljoen mensen in het zuidoosten Ethiopië (schatting april 2022), 3,5 miljoen mensen uit Kenia (projectie maart-juni 2022); en 6 miljoen mensen komen uit Somalië, waaronder 81.100 op IPC5 (projectie april-juni 2022). 

• Cijfers over ondervoeding bij kinderen vanaf april 2022 Droogte-update Hoorn van Afrika  

• Volgens de FAO bereikten de wereldwijde voedselprijzen in maart 2022 een recordhoogte, gemiddeld zijn de kosten van een lokaal voedselpakket in de hele regio Oost-Afrika in één jaar tijd (februari 2021/2022) gestegen met 23 procent. Maar Ethiopië en Somalië hebben tussen februari 2021/2022 66 en 36 procent zien stijgen in de kosten van hun voedselmand. Bron: FAO's update "implicaties van het conflict in Oekraïne op voedseltoegang en -beschikbaarheid in de regio Oost-Afrika", p.2.  

• In maart-juni 2021 was het totale aantal mensen in IPC3+ in Kenia, Ethiopië en Somalië 10.183.133, volgens IPC-info. 

• Vergelijkende gegevens tussen de hongersnood van 2011 en 2022 laten zien dat 9 miljoen mensen in Ethiopië, Kenia en Somalië acute honger leden (IPC 3+), vandaag zijn dat tussen de 22,4 en 23,4 miljoen mensen, volgens UNOCHA en IPC info.  

• De crisis in Oekraïne ontving 6,7 miljard dollar (aan niet-militaire hulp) van de VS, en het EU Stand for Ukraine-initiatief bedroeg tot nu toe meer dan 10 miljard euro. 

• In de COVID-19-noodsituatie hebben overheden het budget snel en resoluut gebruikt. Sinds 2020 hebben landen $ 16 biljoen aan fiscale maatregelen aangekondigd. Bron: IMF 2021 

• De boeren in de wereld produceren meer dan genoeg voedsel om iedereen te voeden (zie het UN SDG-nieuws). 

• Wereldwijde koolstofemissies zijn afkomstig van Our World in Data. 

• Gegevens over humanitaire oproepen van de VN en financiering van donoren zijn afkomstig van het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken Financial Tracking Service.