Blijft Nederland het omstreden gasproject in Mozambique steunen?
Het Franse energiebedrijf TotalEnergies overweegt zijn omstreden gasproject in het noordoosten van Mozambique binnenkort te herstarten, terwijl het bedrijf is aangeklaagd wegens dood door schuld. Bij een terreuraanval op de stad Palma in 2021 zou het TotalEnergies hulp aan eigen onderaannemers hebben geweigerd. Ondanks waarschuwingen over toenemende onveiligheid verleende de Nederlandse overheid toch een exportsteun van 1 miljard euro aan de Nederlandse baggeraar Van Oord om gasleidingen voor Total aan te leggen. Had Nederland met deze kennis niet moeten afzien van financiering? Hierover discussiëren Mozambikaanse activisten, kamerleden en onderzoeksjournalisten op 27 oktober in Pakhuis de Zwijger.
Wat er aan vooraf ging
De provincie Cabo Delgado, waar de aanvallen in 2021 plaatsvonden, stond al lange tijd bekend als onveilig. Sinds er voor de kust een aanzienlijke gasvoorraad is ontdekt, waarvan de opbrengst nauwelijks bij de bevolking terechtkomt, groeide de al bestaande jihadistische beweging. Op 24 maart 2021 vielen ze de stad Palma aan, waar in een compound van Total verschillende onderaannemers samen met Mozambikanen schuilden. Volgens de nabestaanden zou Total op de hoogte zijn geweest van de aanval. Het Franse bedrijf informeerde niet tijdig zijn personeel en weigerde mee te doen aan de reddingsoperatie.
Blijft Nederland betrokken?
Nederland was gewaarschuwd over de veiligheidsrisico’s voordat het met Van Oord in zee ging. Bij de opstand van de rebellenbeweging waren al bijna 2600 mensen omgekomen. Meer dan 700.000 mensen sloegen de afgelopen tijd al op de vlucht.
Hoe kan het dat het project van Total doorging ondanks uitdrukkelijke waarschuwingen van ngo’s over dreigend geweld in de regio? Waarom sloegen de Nederlandse ministeries van Buitenlandse Zaken en Financiën waarschuwingen van de eigen ambassade in de wind, om via Atradius DSB groen licht te geven voor een exportkredietverzekering voor Van Oord?
De Tweede Kamer gaf opdracht voor een onafhankelijk onderzoek waaruit blijkt dat bij de besluitvorming onvoldoende rekening is gehouden met de veiligheid van mensen in de provincie Cabo Delgado. En Nederland staat ook op het punt een belastingverdrag met Mozambique af te sluiten, waarbij multinationals als TotalEnergies de mogelijkheid krijgen hun winst naar het buitenland weg te sluizen. Als Nederland geen eerlijk contract afsluit, kan de onrust in Mozambique opnieuw toenemen.
Programma, sprekers en ruimte voor interviews
Een delegatie uit Mozambique is van 26 oktober tot 1 november in Nederland om deze vragen onder de aandacht te brengen en om een herhaling van de ramp in 2021 te voorkomen.
Op 27 oktober staan deze sprekers op het podium in Pakhuis de Zwijger voor het evenement ‘Fossil Fuel disaster in Mozambique: How the Netherlands insured TotalEnergies’ dirty project’:
- Alex Perry, onderzoeksjournalist, bracht in kaart hoeveel slachtoffers er vielen bij de Palma Attack en hoe deze mensen om het leven kwamen. Bevindingen uit zijn onderzoek zijn gebruikt als basis voor de strafrechtelijke klacht die eerder deze maand is ingediend tegen Total.
- Daniel Ribeiro, milieuactivist bij JA! (Friends of the Earth Mozambique).
- Prof. Adriano Nuvunga, mensenrechtenactivist in Afrika.
- Bram Vermeulen, onderzoeksjournalist voor o.a. Frontlinie (VPRO), en NRC. Deed uitgebreid onderzoek naar het project van Total en de situatie in Cabo Delgado.
- Kamerleden van GroenLinks en Partij Voor De Dieren.
- Antonio Muagerene van de Caritas Archdiocesan of Nampula in Mozambique, een maatschappelijke organisatie verbonden aan de katholieke kerk.
Voor de start van het evenement is er (beperkt) ruimte voor interviews met de sprekers.
Contact:
Wilma van der Maten, persvoorlichter Oxfam Novib
+ 31 6 51 28 7965
wilma.vandermaten@oxfamnovib.nl
Meld je hier aan voor het programma
Het evenement wordt georganiseerd door Milieudefensie, Oxfam Novib, SOMO, Both ENDS en BankTrack.