Hongersnood dreigt voor miljoenen in door geweld verscheurd Jemen

• 24 maart 2016

Dreigende bankencrisis verergert humanitaire crisis

Den Haag, 24 maart. Aan de vooravond van het treurige feit dat de oorlog in Jemen vandaag haar tweede jaar ingaat, neemt de noodtoestand een nieuwe dramatische wending aan nu ook banken zich terugtrekken uit het verscheurde land. Miljoenen mensen worden door honger bedreigd, zo waarschuwt Oxfam Novib vandaag.  De crisis in Jemen is een van de grootste van dit moment, maar de internationale aandacht is minimaal.

Door de voortdurende luchtaanvallen en willekeurige beschietingen zijn meer dan 6,100 mensen gedood, 2,4 miljoen inwoners zijn op de vlucht en 21,2 miljoen mensen - 82 procent van de bevolking – zijn afhankelijk van hulp. ‎Er is in 2016  $1,8 miljard nodig voor humanitaire hulp om de grootste noden te verlichten. Het is onacceptabel dat nog maar 12% van het benodigde geld binnen is.

Door de vernietiging van bedrijven en markten daalt de invoer van goederen en voedsel. Het tekort aan brandstof leidt tot een daling van de agrarische productie en zorgt voor exorbitante voedselprijzen. Luchtaanvallen op de belangrijkste aanvoerroutes, opslagen van voedselhulp en voertuigen die noodhulp verspreiden, verergeren de voedselcrisis.

Annick van Lookeren Campagne, humanitair beleidsadviseur Oxfam Novib:  “Bommen op markten, op bruiloften, bommen op ziekenhuizen, scholen, fabrieken, steden, dorpen, wegen en havens – in Jemen speelt zich een grote en vergeten tragedie af waarbij donoren en de internationale gemeenschap het faliekant laten afweten”.

Na 1 jaar burgeroorlog zijn internationale banken steeds minder geneigd om krediet te verlenen aan importeurs in Jemen zodat minder goederen het land binnen komen. Tegelijkertijd worstelt de Centrale Bank van Jemen om de binnenlandse voedselprijzen te stabiliseren. Jemen importeert 90 procent van haar voedsel.

Uit een onderzoek van Oxfam in februari 2016 naar voedselprijzen onder 250 inwoners in het noordwesten van Jemen blijkt dat bijna tweederde van de gezinnen op krediet voedsel koopt. Maar  weinig mensen in staat zijn om hun schuld terug te betalen en kredietverstrekkers zijn steeds minder bereid om leningen te verstrekken aan arme gezinnen. Vooral de armste mensen worden getroffen door deze crisis omdat ze minder verdienen dan ze per maand nodig hebben om rond te komen
 
"Meer dan 14,4 miljoen mensen, meer dan de helft van alle Jemenieten, heeft honger en de meerderheid is niet in staat om de stijgende prijzen voor voedsel op te brengen nu het voor importeurs steeds moeilijker wordt om goederen te financieren." aldus van Lookeren Campagne.

Sinds de start van de burgeroorlog worden alle strijdende partijen beschuldigd van het schenden van mensenrechten. Uit onderzoek van Oxfam Novib uit 2015 blijkt dat Nederland in 2014 aan zes landen (landen die deelnemen aan de door Saudi-Arabië geleide coalitie) wapens leverde die betrokken zijn bij de burgeroorlog in Jemen.  Volgens minister Koenders is het op voorhand niet uit te sluiten dat uit Nederland afkomstig militair materieel door deze landen voor de strijd in Jemen wordt  gebruikt.

“Het risico is te groot dat  wapens die Nederland aan partijen die actief zijn in Jemen, worden ingezet tegen burgers en gebruikt worden voor het bombarderen van ziekenhuizen en markten. Dit betekent dat met deze wapens het internationaal humanitair recht en de mensenrechten ernstig worden geschonden. Nederland moet daarom geen wapens leveren aan deze landen. Gezien de instabiliteit en mensenrechtenschendingen in het Midden Oosten is het onbegrijpelijk dat er überhaupt nog wapens die kant op gaan“ zo stelt van Lookeren Campagne.

Wapenleveranties aan elke betrokken partij in het conflict kan tot verdere escalatie leiden en de gevechten verlengen, waardoor Jemenieten kwetsbaarder worden voor geweld en schendingen van mensenrechten. Desondanks bedroeg in 2015 de totale wapenverkoop van o.m. drones, torpedo’s en raketten aan de strijdende partijen in Jemen $25 miljard.

Regeringen - in het bijzonder de Verenigde Staten en Groot-Brittannië zijn de belangrijkste leveranciers van wapens aan de door de Saoudi Arabië geleide coalitietroepen. Gezien de vele schendingen van het internationaal humanitair recht en de mensenrechten is het Nederlands wapenembargo tegen Saoedi-Arabië, waarover afgelopen week in de Tweede Kamer een motie is aangenomen, een zeer terechte stap. Het Europees Parlement nam in februari al een resolutie aan waarin werd gepleit voor een wapenembargo tegen Saoedi-Arabië.
 
Er is geen militaire oplossing voor Jemen. Oxfam Novib is er van overtuigd dat voor het conflict in Jemen een politieke oplossing nodig is die alleen via onderhandelingen bereikt kan worden. Een oplossing die de basis van het conflict en de onhoudbare situatie van burgers aanpakt. Regeringen en donoren moeten daarom de strijdende partijen oproepen tot een politieke oplossing van de crisis, de vredesonderhandelingen tussen de strijdende partijen volop steun geven, en wapenleveranties aan alle partijen te stoppen.

Bron: Oxfam Novib, 24 maart 2016