Maatschappelijke organisaties klagen Nederlandse Staat aan vanwege steun aan ernstige schendingen in Gaza
Oxfam Novib, Amnesty International, PAX en The Rights Forum dagen de Nederlandse Staat voor de rechter vanwege diens opstelling ten aanzien van de oorlog in Gaza, in het bijzonder door het doorzetten van wapenexport naar Israël. Dit maakt Nederland medeverantwoordelijk voor schendingen van het oorlogsrecht en een collectieve bestraffing van de Gazaanse burgerbevolking.
Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib: “Als hulporganisaties hebben we op allerlei manieren aan de regering gevraagd om onze medewerkers te steunen en een einde te maken aan het geweld in Gaza. Zij willen hulp verlenen aan de burgerbevolking, maar de bommenregen maakt dat onmogelijk. Dat die bommen afgeworpen worden dankzij Nederlandse militaire steun is haast niet te bevatten. Dit moet stoppen. Het is voor ons een ongekende stap om naar de rechter te stappen, maar als het nodig is dan is het helaas niet anders.”
Eerder riepen de organisaties de regering al op om alle gepleegde schendingen van het internationaal humanitair oorlogsrecht te benoemen en te veroordelen. Ondanks meer dan 12.000 Palestijnse doden in Gaza – waarvan ruim twee-derde vrouwen en kinderen – en heldere uitspraken van internationale organisaties, weigert Nederland echter stelling te nemen en Israël publiekelijk aan te spreken op evident ernstige schendingen van het oorlogsrecht. Uiteraard hebben de maatschappelijke organisaties eerder ook de afschuwelijke aanslagen op en ontvoeringen van burgers door Hamas veroordeeld.
Vorige week bleek bovendien dat de Nederlandse regering nagelaten heeft om de uitvoer van onderdelen voor F35 gevechtsvliegtuigen stop te zetten. NRC meldde dat ambtenaren hebben gewaarschuwd dat hiermee mogelijk “ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht” worden begaan in Gaza. Ook de Nederlandse ambassade in Tel Aviv gaf dergelijke expliciete waarschuwingen af. In strijd met zowel het eigen wapenexportbeleid als met internationale verdragen waar Nederland partij bij is, heeft het kabinet desondanks besloten om de onderdelen te blijven leveren.
Martje van Nes, directeur organisatie van PAX: “Nederland heeft een heel concreet beoordelingskader voor wapenexport. Wanneer militaire goederen kunnen bijdragen aan schendingen van mensenrechten of het internationaal humanitair recht is die export strikt verboden. Het is onbegrijpelijk dat de regering hier, ondanks heldere waarschuwingen, willens en wetens van afgeweken heeft. Dat maakt hen medeverantwoordelijk voor de inzet van het materieel.”
Door de voortdurende bombardementen op Gaza wordt ook de noodzakelijke opschaling van humanitaire hulp ernstig belemmerd. Inmiddels zijn al meer dan 100 humanitaire werkers van de VN gedood en veel medewerkers van hulporganisaties, zoals die van Oxfam Novib, zijn gedwongen om te vluchten. Zij leven momenteel in doodangst en voelen zich verlaten door de weigering van Nederland om zich uit te spreken voor een humanitair staakt-het-vuren, zoals in de recente stemming in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
Kort geding en crowdfunding
De maatschappelijke organisaties bereiden thans een kort geding voor tegen de Nederlandse Staat en eisen daarin dat de regering zal handelen in lijn met de eigen beleidskaders, (grond)wettelijke verplichtingen en relevante internationale afspraken zoals het EU Gemeenschappelijk Standpunt en het Wapenhandelsverdrag (ATT). Zij worden bijgestaan door advocaten Liesbeth Zegveld en Thomas van der Sommen.
Dagmar Oudshoorn, directeur Amnesty International: “Nederland is gastland van zowel het Internationaal Gerechtshof als het Internationaal Strafhof en presenteert zichzelf graag als voorvechter van het internationaal recht. Maar onze regering verliest op dit moment iedere geloofwaardigheid. Evidente schendingen zoals de voedsel-, water- en brandstofblokkade voor voedsel, de gedwongen verplaatsing van de bevolking, en het bombarderen van scholen, ziekenhuizen en journalisten, worden niet benoemd. En door wapenonderdelen te leveren, loopt Nederland risico medeplichtig te worden aan schendingen van het internationaal humanitair recht.”
Ook is er een crowdfunding actie ten behoeve van het proces gelanceerd en worden andere (hulp)organisaties uitgenodigd om de zaak te ondersteunen.
Gerelateerd nieuws
-
24 juni 2024 PersberichtZitting kortgeding levering F-35 onderdelen tegen de Staat op 28 juni rechtbank Den Haag
Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum starten opnieuw een kortgeding tegen de Nederlandse Staat. Nederland moet stoppen met de door – en uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël. Dat besliste het gerechtshof in Den Haag op 12 februari 2024. Het Hof oordeelde toen dat er een duidelijk risico bestaat dat met de F-35-gevechtsvliegtuigen van Israël ernstige schendingen van het humanitaire oorlogsrecht worden gepleegd in Gaza. De publieke zitting van het kortgeding vindt plaats op vrijdag 28 juni 11.00 uur bij de rechtbank in Den Haag en is ook online te volgen.
Lees meer
-
4 juni 2024 PersberichtOxfam: Israël maakt hulp onmogelijk, honger neemt toe
Ondanks Israëlische garanties dat volledige steun zou worden verleend aan mensen die op de vlucht zijn, maken Israëls aanhoudende bombardementen en het opzettelijk tegenhouden van humanitaire hulp het vrijwel onmogelijk voor hulporganisaties om de uitgehongerde burgers in Gaza te bereiken, aldus Oxfam Novib. Hongersnood komt dichterbij. Vorige week doodden Israëlische aanvallen tientallen burgers in tenten in gebieden die Israël zelf tot "veilige zones" had verklaard.
Lees meer
-
27 mei 2024 PersberichtNGO’s stappen opnieuw naar de rechter om te zorgen dat de Staat het F-35 vonnis volledig uitvoert
Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum starten opnieuw een kortgeding tegen de Nederlandse Staat. De organisaties concluderen dat de staat de eerdere uitspraak niet correct uitvoert door niet iedere uit- en doorvoer van F-35 onderdelen met mogelijke eindbestemming Israël te staken. Zij betreuren dat pogingen om de regering tot helderheid en volledige naleving te bewegen geen resultaat hebben gehad.
Lees meer
-
16 mei 2024 PersberichtOxfam Novib: radicaal-rechtse coalitie keert wereld de rug toe
De wereld staat in brand maar de nieuwe coalitie lijkt zich terug te trekken achter de dijken. In het vandaag gepresenteerde hoofdlijnenakkoord tussen PVV, VVD, NSC en BBB blijft vrijwel niets over van de internationale samenwerking waar ons land bekend om staat én afhankelijk van is: internationale afspraken worden uitgehold, het hulpbudget gedecimeerd en urgente klimaatambities verwaterd. Oxfam Novib maakt zich ernstige zorgen over wat deze nieuwe politieke realiteit betekent voor zowel de positie van Nederland als die van de meest kwetsbaren in de wereld.
Lees meer