Mondiale race om land wordt steeds grimmiger en gewelddadiger

• 26 september 2016

De wereldwijde verkoop van land dreigt miljoenen mensen van hun land te verdrijven, waarschuwt Oxfam Novib. Een oppervlakte zo groot als Duitsland is nu vastgelegd in contracten. Van de ruim 1.500 grootschalige landdeals van de laatste 16 jaar, is nu 75% ondertekend en de bijbehorende projecten zijn van start gegaan. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van de the Land Matrix Initiative, een internationaal onafhankelijk initiatief dat wereldwijd grote land aankopen in kaart brengt.

Geweld neemt toe

Bijna 59 procent van het land verkocht onder deze contracten is nu feitelijk in gebruik door inheemse bevolkingsgroepen, of wordt gemeenschappelijk beheerd, meestal op basis van traditioneel gewoonterecht. Dit wordt zelden formeel door regeringen erkend of vastgelegd in kadasters. In deze omstreden race om land wordt de lokale bevolking regelmatig met geweld bedreigd en van hun land gezet en in de meest extreme gevallen zelfs vermoord. En dit geweld neemt alleen maar toe. In 2015 was het aantal moorden gestegen tot 116. Iedere 3 dagen wordt er ergens in de wereld een landrechtenactivist vermoord. 40 procent van hen heeft een inheemse achtergrond.

Wereldwijde race om land

Tom van der Lee, directeur campagnes Oxfam Novib: "We zitten in een nieuwe en nog gevaarlijker fase van de wereldwijde race om land. De krankzinnige handel in miljoenen hectare kust, bos en landbouwland, leidt tot moord en verdrijving. Land wordt aangekocht zonder dat de gemeenschappen die er wonen worden geraadpleegd of om toestemming wordt gevraagd. Dit moet veranderen. Anders nemen de conflicten de komende jaren alleen maar toe.“

Landrechten

De helft van al het land in de wereld wordt bewoond door 2,5 miljard vrouwen en mannen die behoren tot inheemse groepen of lokale gemeenschappen, maar slechts voor een vijfde deel van dit land geldt dat zij ook formeel als eigenaar erkend zijn. ‘Het zeker stellen van hun land en hun rechten is van vitaal belang voor de aanpak van de honger, ongelijkheid en de klimaatverandering wereldwijd’, zo stelt Van der Lee. 
 

Nieuwe cijfers

De  mediabriefing, 'Custodians of the land, Defenders of our Future ,' onthult nieuwe cijfers over de wereldwijde race om land en beschrijft in 6 cases hoe dit mensen direct raakt:
• Ondanks de brute moord op de inheemse landrechten-activiste Berta Caceres in Honduras in maart 2016, hebben de nationale autoriteiten weinig gedaan aan de oorzaak hiervan.
• In Peru voert de inheemse bevolkingsgroep Quechuas van de Amazone een juridische strijd om de controle over hun land, vernield door jarenlange olieboringen, terug te krijgen.
• In Sri Lanka zijn honderden mensen ontheemd geraakt omdat de regering hen van hun land heeft gezet, zodat de aanleg van hotels aan het strand mogelijk werd.
• In Australië zijn de Aboriginals in Kimberley in conflict geraakt met de regionale regering, omdat die meer prioriteit geven aan de winst uit de mijnbouwprojecten dan het welzijn van de lokale bevolking.

Klimaatverandering

In de Oxfam-mediabriefing wordt verder aangegeven wat overheden moeten doen om deze mensen en het milieu te beschermen. Het verdedigen van landrechten is onlosmakelijk verbonden met de bescherming van de biodiversiteit en de strijd tegen de klimaatverandering. De mediabriefing is onderdeel van de lopende campagne ‘#LandRightsNow’, die Oxfam Novib samen met honderden andere organisaties dit voorjaar  lanceerde. Het doel van de deze -campagne is om de eigendomsrechten over het land van lokale en inheemse gemeenschappen te verdubbelen tegen 2020.
 
Noot voor redactie:
 
Tom van der Lee, directeur campagnes Oxfam Novib, is beschikbaar voor interviews. Bijgevoegd is de nieuwe Oxfam mediabriefing. Andere bijlagen over dit onderwerp in andere landen zijn beschikbaar.
Contact Jules van Os, persvoorlichting Oxfam Novib, 0651573683.

Bron: Oxfam Novib, 26 september 2016