Nederland moet gebruik van voedsel als biobrandstof tegengaan

• 26 november 2012

Den Haag 26 november. Voedselgewassen zijn momenteel een veel te grote bron voor de productie van biobrandstoffen. De huidige, ook Nederlandse manier, van biobrandstof stimulering draagt nauwelijks bij aan de beheersing van de klimaatverandering, drijft de prijzen van voedsel scherp op en leidt tot honger en landroof in ontwikkelingslanden.

Dat blijkt uit Oxfam Novib’s nieuwe rapport Voedsel in de tank!? Het verplicht bijmengen van biobrandstoffen in benzine en diesel werd gezien als het ei van Columbus om CO2-uitstoot tegen te gaan, maar het Nederlandse en Europese biobrandstoffenbeleid brengt totaal niet wat het belooft. Oxfam Novib roept de Nederlandse regering op het gevaarlijke en marktverstorende biobrandstoffenbeleid radicaal te herzien.

Uit onderzoek van economisch onderzoeksbureau Profundo in opdracht van Oxfam Novib blijkt dat in de laatste 10 jaar 60 procent van de landaankopen in Afrika, Azië en Latijns Amerika bestemd is voor de productie van biobrandstoffen. Dat is circa 9 x de oppervlakte van Nederland. De eerste generatie biobrandstof wordt vooral gemaakt van gewassen die ook, en juist vooral, geschikt zijn voor de productie van voedsel. De combinatie van het subsidiëren van biobrandstof en het verplicht stellen van de bijmenging ervan draagt tot circa  30 procent bij aan de stijging van voedselprijzen . Overigens loopt de Nederlandse overheid jaarlijks ook nog 100 miljoen euro mis aan belasting-inkomsten doordat biobrandstof uit voedselgewassen te ruim gestimuleerd wordt. De EU onderkende onlangs dit probleem, maar haar wijzigingsvoorstel over de verplichte bijmenging van biobrandstof schiet tekort, omdat het nog steeds tot een verdere groei in het gebruik van voedselgewassen als biobrandstof leidt.

Tom van der Lee, directeur campagnes Oxfam Novib: ‘Terwijl iedere dag 1 op de 8 mensen in de wereld met honger naar bed gaat, blijft de regering het gebruik van voedselgewassen als biobrandstof stimuleren. Alle lichten staan op rood voor voedsel als biobrandstof. De verplichte bijmenging en financiële stimulering van biobrandstoffen wakkert de strijd om vruchtbare landbouwgrond nog verder aan en stuwt toch al stijgende voedselprijzen naar ongekend hoge pieken. Gevolg is onbetaalbaar voedsel voor de allerarmsten; dat kan niet de bedoeling zijn van dit nieuwe kabinet.’

Het grootste deel van de biobrandstof aan de pomp wordt gemaakt uit voedselgewassen zoals graan, maïs, suiker, soja en raapzaad. Oxfam Novib staat achter de verdere ontwikkeling van nieuwe soorten biobrandstof, gemaakt van gebruikte vetten, landbouwafval, planten en algen. Helaas zijn deze nog maar zeer beperkt beschikbaar, waardoor de veel te grote en kunstmatige biobrandstofvraag nu vooral gevoed wordt met gewassen die rechtstreeks concurreren met de voedselproductie. Dit drijft vervolgens de mondiale vraag naar landbouwgrond én de voedselprijzen verder op. De prijzen van maïs en soja bereikten de afgelopen zomer recordhoogtes, deels door extreem weer en het mislukken van oogsten, maar ook omdat veel van wat er nog geoogst werd geproduceerd bestemd bleef voor biobrandstofproductie. Voor arme mensen die gemiddeld tot 75% van hun inkomsten aan voedsel uitgeven, wordt voedsel onbetaalbaar. De Wereldbank stelt dat door de grootschalige productie van 1e generatie biobrandstoffen in 2020 6 tot 7 miljoen mensen extra onder de armoedegrens van 1,25 dollar per dag zullen uitkomen.

“Staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu moet in actie komen. Daarom is Oxfam Novib gestart met de actie #biobrandstofactie op biobrandstof.nu. Het verplicht bijmengen van voedsel als biobrandstof moet door Nederland - en de hele EU - worden afgeschaft”, aldus Van der Lee. Hiermee zorgen we er voor dat voedsel niet langer in de tank verdwijnt en minder duur wordt voor de allerarmsten. En daarnaast levert dit de Nederlandse schatkist jaarlijks ook nog eens 100 miljoen euro op, een stevig bedrag in deze tijd van bezuinigingen”.

Noot voor redactie:
De Europese energieministers bespreken op 3 december 2012 de blauwdruk van het Europees beleid voor 2030 (Renewable Energy, a major player in the European Energy Market). Oxfam Novib verwelkomt ambitieus EU-beleid op hernieuwbare energie voor na 2020, maar maakt zich ernstig zorgen dat hierbij opnieuw de verwoestende effecten worden genegeerd van 1e generatie biobrandstoffen op de voedsel- en landrechten van miljoenen armen mensen in ontwikkelingslanden.

Op 18 december vergadert de Tweede Kamer over het biobrandstoffen-beleid.

Klik hier om Oxfam’s commentaar te lezen op het voorlopige voorstel van Europese Commissie , dat op 11 september bekend werd, om een 5 procent grens in te stellen voor 1ste generatie biobrandstoffen in 2020.

Tom van der Lee, directeur campagnes Oxfam Novib, is beschikbaar voor interviews, het rapport is eerder onder embargo te verkrijgen. Contact Jules van Os. Persvoorlichting Oxfam Novib, 06-51573683.

Lees het rapport Voedsel in de tank!?

Bron: Oxfam Novib, 26 november 2012