Oxfam Novib: Zonder ontwikkelingshulp de global goals bereiken is illusie

• 14 september 2016

Zonder ontwikkelingshulp kunnen arme landen onmogelijk de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN, de SDG’s, bereiken. Dat zegt Oxfam Novib bij de verschijning van haar nieuwe rapport Accountability and Ownership: The Role of Aid in a post-2015 World.

Donorlanden, waaronder Nederland, stellen de laatste jaren dat ontwikkelingshulp minder belangrijk is geworden om extreme armoede tegen te gaan en dat er minder behoefte aan is. Zij geloven steeds meer in de werking van investeringen en subsidies aan het bedrijfsleven in ontwikkelingslanden. Maar dit geld bereikt deze landen niet en ontwikkelingshulp blijft voor hen de belangrijkste bron van financiering, zo stelt Oxfam Novib. De aanname dat economische groei via ‘trickle down’ vanzelf bij de armsten terecht komt klopt niet.

Illusie 

‘Ontwikkeling van de armste landen zonder publieke financiering zoals ontwikkelingshulp is een illusie’, zegt Farah Karimi. ‘Het Nederlandse kabinet liep voorop in het promoten van private investeringen en bedrijvensteun, maar de aanval op tuinders in Ethiopië vorige week liet zien wat er gebeurd als aan de voorwaarden van legitiem en effectief bestuur niet wordt voldaan. Als economische ontwikkeling niet bij de armsten terecht komt, en er onrust ontstaat, gaan we alleen maar achteruit.’

Het rapport laat zien dat het inkomen van de allerarmste 10% van de wereldbevolking, het minst is gegroeid tussen 1988 en 2011. Hun jaarinkomen is over bijna 25 jaar tijd  met slechts 3 dollar per jaar omhoog gegaan, dat betekent minder dan 1 cent per dag.

Allerarmsten profiteerden niet

‘De armsten profiteren niet van economische groei, private financiering gaat niet of nauwelijks naar de zwakste landen. Bovendien zijnde overheden daar niet in staat om andere vormen van ontwikkelingsfinanciering op te nemen. In deze landen moeten we eerst aan de voorwaarden voor ontwikkeling werken en ontwikkelingshulp speelt hierin een essentiële rol.’

Oxfam Novib ontvouwt in het rapport haar visie dat hulp gericht moet zijn op het versterken van de relatie tussen burger en de staat. Ontwikkeling vereist een legitieme overheid die instituties kan bouwen, zelf belasting kan heffen, bescherming kan bieden aan haar burgers en basisdiensten, als zorg en onderwijs kan leveren. Burgers moeten in staat worden gesteld om mee te doen aan besluitvorming die hen raakt.

Al veel bereikt met hulp

De afgelopen 15 jaar is mede dankzij Nederlandse ontwikkelingshulp enorm veel bereikt: een halvering van het aantal mensen dat van minder dan 1 euro per dag moet rondkomen, een grote daling van de kindersterfte en miljoenen kinderen gaan nu naar school. Maar juist de allerarmsten hebben minder geprofiteerd van economische ontwikkeling.

In 47 landen, waar meer dan 300 miljoen van de allerarmsten wereldwijd wonen, is ontwikkelingshulp helaas nog steeds de grootste bron van financiering. Dat zijn landen waar de overheid bijna geen middelen heeft om in de welvaart van haar burgers te investeren, of landen die al lange tijd instabiel zijn door conflicten of landen die inefficiënt worden bestuurd.

 'Uiteindelijk moet hulp overbodig worden'

‘De behoefte aan hulp is nog steeds groot. Zeker met de vele, ernstige crisissen in de wereld zullen donorlanden meer moeten doen, niet minder, om de belofte van een duurzamere wereld zonder mensonterende armoede in 2030 in te lossen’, zegt Karimi. ‘Uiteindelijk moet hulp overbodig worden, maar dan moeten we nu de juiste dingen doen. Daarom moet hulp ook effectiever worden en rekening houden met de behoeftes van de armste landen.’

 0,8 procent

Oxfam Novib roept de politieke partijen in Nederland op de cruciale rol van ontwikkelingshulp onder ogen te zien en het budget weer terug te brengen naar 0,8 procent van het nationaal inkomen.

Karimi: ‘Ons kabinet heeft al 2 miljard gekort op hulp, met de economische crisis als argument. De crisis is nu voorbij en het is hoog tijd dat we die bezuiniging over de rug van de allerarmsten ongedaan maken, te beginnen met de 1 miljard korting die voor volgend jaar gepland staat.’

‘Nederlandse kiezers moeten zich geen zand in de ogen laten strooien door cynici die hulp willen afschaffen of nog verder terugschroeven. Nederland heeft de Duurzame Ontwikkelingsdoelen vorig jaar in New York ondertekend en kan nu niet tegen arme landen zeggen: ons geld krijg je niet. Dat is hypocriet, en op termijn een dure vergissing.’

Noten voor de redactie:

• Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Ruud Huurman, persvoorlichter Oxfam Novib, tel: 06 5117 5316 

Bron: Oxfam Novib, 14 september 2016