Politiek negeert escalerende honger in de wereld
Tien jaar na de wereldwijde voedselprijscrisis, wordt honger een steeds groter probleem. Een op de negen mensen gaat inmiddels dagelijks met honger naar bed. Vooral vrouwen worden getroffen.
In een nieuw rapport beschrijft Oxfam Novib hoe de wereld heeft gereageerd op de voedselprijscrisis die tien jaar geleden begon. De toegezegde maatregelen en investeringen blijven uit. Vooral de ondersteuning van kleinschalige vrouwelijke boeren. Vrouwen vormen de helft van de arbeidskracht in de landbouwsector in armere landen. Ze worden achtergesteld doordat ze bijvoorbeeld geen recht op land hebben en geen toegang krijgen tot de voedselmarkt. Vrouwen eten in gezinnen doorgaans als laatste, het minste en het minst gezonde gedeelte van het voedsel.
De voedselcrisis in 2007-2008, en opnieuw in 2011, was onder meer een gevolg van de liberalisering van de handel in landbouwproducten. Ook de concentratie van voedselproductie en -bewerking bij enkele voedselgiganten ondermijnde het voedselsysteem. Dit samen met de piekende olieprijzen, de enorme groei van biobrandstoffen, voedselspeculatie en klimaatverandering, zorgde voor een ‘perfecte storm’ van problemen die leidde tot honger en een groei van de armoede. De prijs van voedsel steeg in deze periode met 87% en werd onbetaalbaar voor honderden miljoenen mensen die normaal al 80% van hun inkomen kwijt zijn aan voedsel.
‘Het ging jaren de goede kant op met armoedebestrijding, maar deze voedselcrisis heeft opnieuw 44 miljoen mensen de armoede in gedreven. Dit is een door mensen veroorzaakte crisis,’ zegt Madelon Meijer, landbouw en voedsel-expert van Oxfam Novib.
‘De winsten voor aandeelhouders van voedselgiganten zijn belangrijker geworden dan een fatsoenlijk inkomen voor boeren. Miljoenen kleinschalige boeren voeden samen 2 miljard mensen, maar hun opbrengsten komen op de tweede plaats. En het duurzaam onderhouden van de voedselproductie wordt verwaarloosd.Dit terwijl de effecten van klimaatverandering zich steeds meer laten voelen, vooral bij de mensen die er het minst aan hebben bijgedragen’.
‘Het wereldvoedselsysteem faalt, en de politieke wil ontbreekt om het juiste beleid te voeren. Afspraken voor extra investeringen in betere landbouw, en vooral landbouw door vrouwen in arme landen, worden genegeerd.’
Oplossingen voor de voedselcrisis
- Meer investeren in kleine boeren, vooral vrouwen, die samen 2 miljard mensen voeden. Regeringen van arme landen moeten hun belofte nakomen om 10% van het nationaal budget te investeren in landbouw. Rijke landen, die steeds minder ontwikkelingsgeld investeren in landbouw, moeten meer gaan doen. Vooral voor de positie van vrouwen in de kleinschalige landbouw. Oxfam-cijfers laten zien dat slechts 2-3 procent van het EU ontwikkelingsgeld naar de positie van vrouwen in de landbouw gaat.
- In een rapport van de Wereldbank van 2008 staat dat groei van de kleinschalige landbouw twee to vier keer zo effectief is om honger en armoede terug te dringen, dan groei in elke andere sector.
- Klimaatverandering moet met alle middelen tegengegaan worden, en arme landen moeten steun krijgen voor aanpassingen aan de sterk veranderende weeromstandigheden. Door mislukte oogsten als gevolg van cycloon Idai in Mozambique en de extreme droogte in Oost-Afrika zullen honderden miljoenen mensen honger lijden. Dit kan niet betaald worden uit ontwikkelingsgeld. Extra geld kan bijvoorbeeld vrijkomen uit de opbrengsten van een vliegtax.
Lees het hele voedselcrisisrapport: GENDER INEQUALITIES AND FOOD INSECURITY
Noot voor de redactie: Contact Ruud Huurman, persvoorlichting Oxfam Novib, 0651175316.