VN-voedseltop pakt oorzaken honger, klimaatverandering en biodiversiteitsverlies niet aan
Gisteren en vandaag kwamen regeringsleiders en experts bijeen in New York om tijdens VN-Voedseltop oplossingen te bedenken voor de honger- klimaat- en biodiversiteitscrises. De agenda om het voedselsysteem te hervormen werd grotendeels bepaald door grote bedrijven, boeren- en maatschappelijke organisaties stonden buiten spel, zo stelt Oxfam Novib vandaag in reactie op de voedseltop.
Per minuut sterven er wereldwijd naar schatting 11 mensen door honger en ondervoeding. Drie miljard mensen hebben geen toegang tot betaalbaar en goed voedsel. Tegelijkertijd raast de ontbossing door, raken landbouwgronden verder uitgeput en vormt klimaatverandering een groeiende bedreiging. Vooral kleinschalige boerinnen en boeren in armere landen zien nu al hun oogsten hierdoor mislukken. Boeren en arbeiders die onderdeel zijn van internationale voedselketens, worden vaak uitgebuit en niet in staat een leefbaar inkomen of loon te verdienen. Zo blijkt uit het recente Oxfam rapport “Not in this together” van 22 juni dat tijdens de coronapandemie aandeelhouders en eigenaren van supermarkten in o.a. Nederland hun winsten en dividenduitkeringen enorm hebben zien toenemen, terwijl ze de arbeiders en boeren in ontwikkelingslanden, die de klappen van corona opvingen, nauwelijks ondersteunden.
Nout van der Vaart, landbouw- en voedselexpert bij Oxfam Novib: ’De oplossingen die in New York naar voren werden geschoven houden geen rekening met het belang van kleinschalige boeren en boerinnen, die tot 70% van het voedsel produceren in ontwikkelingslanden en daar een cruciale schakel zijn in de lokale voedselvoorziening. Ook de belangen van inheemse volkeren, die 80% van de wereldwijde biodiversiteit op land met succes beheren en beschermen, kwamen niet aan bod. De agenda werd vooral bepaald door thema’s als productieverhoging en technologische innovaties en zette kleinschalige boeren en inheemse groeperingen als cruciale spelers in de mondiale voedselproductie en hoeders van biodiversiteit verder buiten spel.
“De organisatie van de top werd vanaf het begin af aan gekenmerkt door een gebrek aan transparantie en bleef vaag over hoe de agenda werd vastgesteld. Door de enorme invloed van een handvol grote bedrijven en het ontbreken van een duidelijke structuur die belangenverstrengeling moest voorkomen, werd de top door veel boeren- en maatschappelijke organisaties geboycot. Oxfam beschouwt de top dan ook als een mislukte kans om honger, armoede en ongelijkheid daadwerkelijk de wereld uit te helpen,’ zo stelt Van der Vaart:
“Deze top diende vooral de belangen van een klein aantal voedsel-exporterende landen en grote landbouw- en voedselbedrijven. Zolang we voedsel blijven zien als een handelswaar in plaats van een mensenrecht pakken we de problemen zoals honger, ondervoeding, achteruitgang van de biodiversiteit en mensenrechtenschendingen in voedselketens niet echt aan, ’aldus Van der Vaart.
Om het mondiale voedselsysteem werkelijk inclusief en duurzaam te maken moeten overheden gemarginaliseerde groepen zoals kleinschalige boeren, inheemse volkeren, arbeiders, vrouwen en jongeren centraal stellen. Zolang dat niet gebeurt zullen ‘oplossingen’ voor honger en de klimaatcrisis de wereldwijde ongelijkheid alleen maar verder vergroten.
Noot voor redactie:
Nout van der Vaart, landbouw- en voedselexpert bij Oxfam Novib, is beschikbaar voor interviews. Contact Jules van Os, Oxfam Novib persvoorlichting, 0651573683.
