Vluchtelingenverhalen vanaf de grens met Oekraïne: ‘Mijn kinderen zijn nog steeds bang’
Kun je het je voorstellen? Dat je samen met je baby je woonplaats moet ontvluchten? Dat je je partner niet kunt meenemen, omdat hij het land moet verdedigen? Dat je je huisdieren moet achterlaten, je woning, je werk, alles wat je kent? Het is eigenlijk onvoorstelbaar. Maar het is de realiteit voor de Oekraïense vluchtelingen die we opvangen aan de Poolse grens. Dit zijn hun verhalen.
Natalia en Alexey
Natalia (19) behoort tot de Roma-gemeenschap, een gemarginaliseerde minderheid. Ze is geboren in Moldavië maar woonde bijna haar hele leven in Oekraïne. Toen het geweld haar woonplaats bereikte, vluchtte ze samen met haar 9 maanden oude zoontje Alexey. Eerst naar Polen, daarna reisden ze door naar Duitsland. Maar ze miste haar echtgenoot en voelde zich zo verloren dat ze probeerde terug te keren naar Oekraïne. Dat lukt niet: omdat ze geen Oekraïens paspoort heeft, mocht ze het land niet meer in. Ze verblijft nu in het Ukrainian House, waar Oxfam-medewerkers haar proberen te helpen via lokale organisaties.
Opvang van kwetsbare vluchtelingen
Samen met lokale partners vangt Oxfam Oekraïense vluchtelingen op aan de grens met Polen, Roemenië en Moldavië. We zorgen voor de eerste basisbehoeften, zoals eten, water en schoon water, maar bieden ook steun op langere termijn. Daarbij richten we ons vooral op kwetsbare mensen, zoals alleenreizende vrouwen, vrouwen met kinderen en LHBTIQ+ personen. Meer over onze hulp lees je in dit interview met humanitair projectleider Marieke van Dijk.
The Ukrainian House
The Ukrainian House
Een van de partners waarmee we de samenwerking aangaan is het Ukrainian House in de Poolse grensplaats Przemyśl. Oorspronkelijk werd daar de Oekraïense cultuur gevierd, met een theaterruimte voor voorstellingen en traditionele bruiloften. Toen de oorlog begon is het theater in een grote slaapzaal getransformeerd voor de opvang van mensen op de vlucht. Oekraïners kunnen er terecht voor onder meer directe hulp zoals een slaapplek, eten en schoon water, informatie, hulp bij het organiseren van hun reis en het vinden van een verblijfplaats en psychologische steun.
De meeste vluchtelingen verblijven zo’n 2 dagen aan de grens voordat ze doorreizen, maar in het Ukrainian House verblijven mensen vaak langer. Soms vanwege bureaucratische problemen, soms omdat ze zo dichtbij huis willen blijven als mogelijk.
Irina, Nazar en Sadhar
Irina (44) is de moeder van 2 zoons, Nazar (13) en Sadhar (4). Ze vond onderdak in het Ukrainian House en wil zo dichtbij Oekraïne blijven als mogelijk – en veilig – is, omdat haar man daar nog steeds is. Haar zoons hebben beide slechte ogen en hebben veel zorg nodig. Irina is bezorgd over het vinden van werk om voor haar kinderen te kunnen zorgen. ‘Ik kan niet te lang van ze weg zijn en ze hebben me nog harder nodig sinds ze zo bang zijn geworden van al het geweld in onze woonplaats Ternopil. Ze zijn nog altijd bang en hebben vaak nachtmerries.’ De hulpverleners proberen Irina te helpen door een baantje voor haar te regelen als receptiemedewerker in het Ukrainian House.
Victor en Valeria
Victor (76) is ernstig ziek en werd behandeld in Oekraïne. Tot de oorlog het ziekenhuis tot sluiten dwong. Hij besloot naar Polen te gaan om verder behandeld te worden. Zijn kleindochter Valeria (19) besloot hem te vergezellen. Sinds haar geboorte hebben Victor en Valeria een sterke band. Victor is schilder en Valeria was zijn favoriete ‘schilderobject’, hoewel ze nooit lang genoeg stil kon zitten, ‘omdat ze altijd trucjes en dansjes moest doen’. Nadat zijn behandeling afgerond is wil Victor terug naar Oekraïne, naar de familie. Valeria heeft andere plannen. ‘Ik wil bij het circus als acrobaat, dus ik ben van plan om naar Taiwan te gaan en daar de acrobatenschool te doen.’
Oxfam-medewerker Ola
Ola komt oorspronkelijk uit Polen en heeft veel ervaring als humanitair medewerker in conflicten en crisissituaties wereldwijd. ‘Ik zie hier vooral uitdagingen als het gaat om het beschermen van de vluchtelingen. De meeste mensen op de vlucht zijn vrouwen en kinderen, ouderen en mensen met een beperking, dus ze hebben hele specifieke behoeftes en zorgen.’
‘Deze groepen zijn kwetsbaar voor bijvoorbeeld mensenhandel en gendergerelateerd geweld. We horen al verhalen over afschuwelijke ervaringen van meisjes en vrouwen in Oekraïne. Veel van hen komen hier en hebben speciale hulp nodig, zowel medisch als psychologisch.’
Help jij mee?
Je kunt nog steeds doneren aan Giro555 om Oekraïense vluchtelingen te steunen met onderdak, eten en schoon water. Help jij mee?
