Blijf woke! 5 gevaren voor gendergelijkheid in Nederland

  • 23 april 2025

Feminisme
In Nederland hebben we hard gestreden voor vrouwen- en queerrechten... en we blíjven strijden!
Foto: Xaviera Altena

De straat op voor vrouwenrechten – dat hoeft toch allang niet meer? En met queerrechten zit het in ons progressieve Nederland zeker ook wel goed? Helaas is het tegenovergestelde waar. Kijk maar naar de vijf volgende voorbeelden.  

Gevaar 1: censuur 

Vrouw, gender of LHBTQIA+ – je gebruikt deze woorden of afkortingen vast wel eens. In de Verenigde Staten mag dat sinds kort niet meer in wetenschappelijke publicaties of overheidsprogramma’s. Ze staan op een lange lijst van verboden woorden. Zelfs het alledaagse woord ‘vrouw’ is in bepaalde contexten verdacht. Deze censuur staat niet op zichzelf. Medewerkers die zich bezighouden met diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit op de werkvloer zijn op grote schaal ontslagen. Het wordt gezien als ‘woke’.   

Deze veelgebruikte term is van Afro-Amerikaanse origine. Het betekent letterlijk ‘wakker’: je moet alert blijven tegen onrecht. Het is dus heel ironisch dat de term woke nu wordt gebruikt tegen dingen waar zwarte activisten jarenlang voor streden. En datzelfde geldt voor andere groepen die nu worden aangevallen, zoals vrouwen en queer personen.  

Nu kun je denken: wat heeft dat met Nederland te maken? Heel veel, want de Verenigde Staten zijn een enorme politieke speler en veel trends waaien de Atlantische Oceaan over. 53% van de Nederlanders denkt dat de huidige Amerikaanse regering slecht nieuws betekent voor gendergelijkheid. Blijf dus woke (ofwel alert), zodat hier géén censuurlijst komt. 

Gevaar 2: geen recht op abortus

Baas in eigen buik! Daar streden de Dolle Mina’s en andere dappere feministen voor. Helaas lijkt het nodig om de spandoeken weer uit de kast te halen. In de Tweede Kamer staat abortus volop op de agenda. Dat is op zich niet nieuw, want er zijn altijd anti-abortuspartijen geweest (zoals de SGP). Wél nieuw is dat deze nu gesteund worden door de machtige anti-abortuslobby uit de VS. Twee recente voorbeelden in de Tweede Kamer: 

  • Registratie: verschillende partijen willen dat vastgelegd wordt waarom mensen een abortus nemen. Deze motie is gelukkig weggestemd. We moeten niet politie gaan spelen bij zo’n persoonlijke beslissing. 
  • Bedenktijd: verschillende partijen willen de afgeschafte bedenktijd weer invoeren. Dat houdt in dat mensen verplicht vijf dagen moeten nadenken na hun bezoek aan de dokter. Dat is enorm kleinerend – alsof mensen niet al goed hebben nagedacht over zo’n belangrijke beslissing!  

 

Illustratie vrouwencampagne Baas in eigen lichaam/project Hedia

Gevaar 3: femicide 

Elke 8 dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord, meestal door een (ex-)partner. Dat noemen we femicide. Ook heeft 40% van de Nederlandse vrouwen wel eens (seksueel) geweld meegemaakt. Dat zijn schokkende cijfers – en er wordt véél te weinig tegen gedaan. De slachtofferhulp schiet bijvoorbeeld te kort. Ook in de politiek is het nauwelijks een thema. 58% van de Nederlanders vindt dat het kabinet te weinig doet tegen femicide en soortgelijk geweld.

Een zorgwekkende trend is dat de daders van femicide steeds jonger worden. Onderzoeken laten zien dat online media hier invloed op heeft, waarover hieronder meer.  

Gevaar 4: online invloeden 

Voor het eerst zijn jongens conservatiever dan de generatie vóór hen. Een recent onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat de meeste Amsterdamse jongens het niet meer normaal vinden dat twee personen van hetzelfde geslacht verliefd op elkaar worden. Die trend is veel minder zichtbaar bij meisjes – dus groeit de kloof tussen beide geslachten. Sociale media hebben een grote invloed op het denkbeeld van jongeren. Influencers zoals Andrew Tate hebben miljoenen (jonge) volgers.  

Dagelijks horen ze advies over hoe je een ‘echte man’ wordt (dagelijks naar de sportschool, veel geld verdienen en vrouwen versieren). Volgens deze influencers moeten we terug naar de rolpatronen van de jaren 50: de vrouw moet mooi zijn en voor de kinderen zorgen; de man is de baas en brengt geld in het laatje. We hoeven hopelijk niet uit te leggen dat dit heel schadelijk is, voor zowel vrouwen als mannen.  

Gevaar 5: transhaat 

De haat tegen transpersonen neemt enorm toe. Ze moeten lang wachten op zorg en hun rechten en zelfs bestaan worden openlijk in twijfel getrokken. Ook hier zit vaak financiering achter van internationale (meestal Amerikaanse) organisaties. Tussen 2008 en 2017 ontvingen ultraconservatieve of extreemrechtse groepen maar liefst 6,2 miljard euro voor beïnvloeding. Een voorbeeld is de ‘Gendertwijfel’campagne. Deze campagne droeg bij aan het verwerpen van een wetsvoorstel om geslachtsregistratie (op geboorteakte of identiteitsbewijs) eenvoudiger aan te passen. Nu kan dat alleen na een gesprek met een arts of psycholoog – terwijl deze professionals zelf aangeven dat die gesprekken weinig nut hebben.  

De haat komt niet alleen vanuit conservatieve hoek; zelfs sommige ‘feministen’ zijn openlijk anti-trans. Een bekend voorbeeld is de Britse auteur J.K. Rowling.  

 

Kom samen in actie voor gendergelijkheid!

Wij zetten ons dagelijks in voor vrouwen- en LHBTQIA+-rechten, samen met moedige activisten en partners in ruim 70 landen. Van kraamzorg voor zwangere vrouwen in Gaza tot het steunen van queer activisten in landen waar dat letterlijk levensgevaarlijk is.

Strijd op jouw manier mee voor gendergelijkheid! Hoe?

  • Check onze events en loop mee in een demonstratie
  • Volg onze socials en blijf op de hoogte van alle acties
  • Doe een donatie en steun zo ons werk wereldwijd

 

 

Feminist March.jpg
Eén manier om te strijden voor gendergelijkheid is de straat op gaan - bijvoorbeeld bij de jaarlijkse Feminist March!

Cookies

Logo Oxfam Novib

Fijn dat je onze site bezoekt

Cookies helpen ons om jou te laten zien wat je interessant en belangrijk vindt op onze eigen website, andere websites en sociale media. Vind je dat goed?

Logo Oxfam Novib

Cookies zelf instellen

Analytische en functionele cookies zijn nodig om te zorgen dat onze website goed werkt. Marketing en sociale media cookies zorgen dat je relevante advertenties ziet op andere websites. Welke cookies wil je accepteren?

Ik accepteer alle cookies
Ik wil geen marketing en social media cookies