6 vragen en antwoorden over de klimaattop in Azerbeidzjan
Op 11 november begint de jaarlijkse klimaattop, dit keer in Azerbeidzjan. Wat staat er op het spel? En heeft zo'n klimaattop eigenlijk wel nut? Onze klimaatexpert Hilde Stroot is erbij in Bakoe en geeft antwoord op al jouw vragen.
1. Waarom is zo'n jaarlijkse klimaattop belangrijk?
We kunnen de wereldwijde klimaatcrisis alleen samen oplossen en dus moeten we ook samen afspraken maken. In 2015 is tijdens de klimaattop in Parijs een heel belangrijk klimaatakkoord tot stand gekomen, dat is ondertekend door vrijwel alle landen ter wereld. Hierin staan vrijwillige afspraken om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen - en zo de opwarming van de aarde tegen te gaan. En ja, deze afspraken zijn vrijwillig en helaas niet genoeg om daadwerkelijk onder de grens van 1,5°C opwarming te blijven. Maar zonder dat klimaatakkoord én latere afspraken op klimaattoppen zouden we er nu nog veel slechter voor staan. Dat is goed om te beseffen.
2. Wat wordt hét thema bij de klimaattop?
Klimaatfinanciering! De huidige afspraken lopen af in 2025. Daarin zegden rijke landen jaarlijks 100 miljard dollar toe aan klimaatfinanciering voor kwetsbare landen - een bedrag dat in de praktijk nooit werd gehaald. Maar het is belangrijk dat erkend wordt dat rijke, industriële landen hoofdverantwoordelijk zijn voor de klimaatcrisis en het verplicht zijn om financiële ondersteuning te geven aan landen die nauwelijk CO2 uitstoten, maar wél keihard worden getroffen door de klimaatcrisis.
100 miljard dollar is overigens al lang niet meer genoeg voor klimaatfinanciering. We moeten eerder in biljoenen denken als het gaat over klimaatschade én wat landen nodig hebben om zich te weren tegen klimaatverandering. Dat zet grote druk op deze onderhandelingen.
3. Wat ga jij vooral op letten in Azerbeidzjan?
Samen met mijn Oxfam-collega's volg ik de klimaatfinancierings-onderhandelingen op de voet. We dragen ook actief oplossingen aan. De biljoenen die nodig zijn lijken misschien heel veel - maar wij geloven dat het geld er wel is. Het rolt alleen de verkeerde kant op! Rijke landen kunnen bijvoorbeeld meer dan 9 biljoen dollar per jaar inzamelen door de extreme rijkdom en overwinsten van bedrijven te belasten. In rijke OESO-landen zou een vermogensbelasting alleen al meer dan 1,2 biljoen dollar per jaar kunnen opleveren. En uit een analyse van Oxfam en Action Aid blijkt tot slot dat een belasting van 50-90% op de overwinsten van 722 megabedrijven 941 miljard dollar per jaar had kunnen genereren in 2021 en 2022.
Bovendien: niets doen en de klimaatschade laten oplopen kost nog veel meer. Dus gezamenlijk de schouders eronder en nieuwe rechtvaardige afspraken maken over een financieringsdoel is in het belang van álle landen.
Zonder klimaatakkoorden zou de opwarming van de aarde al veel verder zijn. Deze klimaattoppen hebben dus echt effect.
-Hilde Stroot, klimaatexpert bij Oxfam Novib
4. Bij de vorige klimaattop is afgesproken dat we af moeten van fossiel. Is daar een update over?
Voor het eerst stond toen zwart op wit dat we fossiel moeten uitfaseren. Dat doel staat natuurlijk nog steeds! In Azerbeidzjan maken landen afspraken over de nationale plannen die zij begin volgend jaar allemaal moeten aanleveren. Het is belangrijk dat de afbouw van fossiel ook in die nationale plannen wordt opgenomen. Daar lobbyen wij dan ook hard voor. We zien nu al impact van afspraken uit de vorige top - wereldwijd neemt de hernieuwbare energie bijvoorbeeld gigantisch toe. Maar zonder het uitfasering van fossiel red je het dan nog steeds niet. Dus elk land moet in zijn plan laten zien hoe ze dat gaan doen.
5. Wat verwacht je van onze nieuwe regering qua klimaatbeleid?
Nederland zégt de klimaatdoelen te willen halen, die ook vastliggen in de klimaatwet. Maar onze regering heeft in het hoofdlijnenakkoord veel maatregelen geschrapt van het vorige kabinet - dus het lijken vooral woorden en geen daden. We blijven erop hameren: er moet zo snel mogelijk een aanvullend pakket aan maatregelen komen om alsnog de doelen te gaan halen. Lukt dat niet, dan faalt Nederland niet alleen in eigen land maar ook op Europees en internationaal niveau. Deze klimaatafspraken zijn namelijk op Europees niveau afgesproken.
6. Wat is jouw boodschap voor Nederlanders die zich zorgen maken over het klimaat?
Iedereen kan de impact zien van klimaatverandering - en hoe hoger de temperatuur oploopt, hoe extremer deze impact wordt. Maar we kunnen het tij keren! De techniek is er al. Ook in economisch opzicht is het beter om nu te investeren in klimaatoplossingen, dan om niets te doen en later schade te moeten betalen. Het is vooral de politiek die loopt te dralen. Maak je je zorgen om het klimaat, zoals zoveel Nederlanders en mensen wereldwijd? Laat je dan horen en eis van regeringsleiders dat ze het klimaatprobleem aanpakken!
Eerlijke geldwijzer
Rapportcijfers voor de financiële sector
Klimaatactie werkt echt! Onder grote druk bouwen veel banken, verzekeraars en pensioenfondsen hun fossiele investeringen af. Toch blijft er nog genoeg te verbeteren. De investeringen in schone energie blijven bijvoorbeeld fors achter. En helaas zijn er nog genoeg financiële instellingen met rode rapportcijfers voor het vak duurzaamheid. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Eerlijke Geldwijzer, waar Oxfam Novib deel van uitmaakt.
Links zie je de score van jouw bank. Stuur een compliment of klacht!
Benieuwd hoe jouw pensioenfonds en verzekeraar het doen?
