Jemen: Oorlogsgeweld en tegenspoed, maar deze mensen geven niet op
Dit emotionele ooggetuigenverslag gaat over de verschrikkelijke gevolgen van het gewapend conflict dat Jemen al jaren in zijn greep houdt. Eveneens is het een hoopvolle boodschap dat na oorlog altijd vrede komt.
Een bijdrage van Sajjad Mohammad Sajid, Country director van Oxfam Jemen.
De rijzende zon werpt een gouden gloed over de rotsige bergen. Lokale vissers verwelkomen ons terwijl dolfijnen uit het helderblauwe water springen.
Na een 14-uur durende boottocht vanuit Djibouti is het aanzicht van de stad Aden in het vroege morgenlicht een magische belevenis. Op het eerste gezicht lijkt het alledaagse leven in de stad volstrekt normaal: wegmarkeringen zijn pas aangebracht, mensen kletsen onder het genot van een kopje rode thee of tijdens een ontbijt in de knusse restaurantjes. Jongeren spelen pool in de straten, taxichauffeurs roepen om het hardst om klanten te trekken. Maar hoe verder we de stad intrekken, hoe meer met kogelgaten doorzeefde gebouwen opdoemen. Van verschillende woningen en hotels zijn de daken ingestort, terwijl lange rijen auto’s wachten op wat brandstof.
Dit tafereel van tegenstellingen vertelt het verhaal van Aden.
Op de tweede dag reizen we met het Aden Team naar Lahj. Onze gesprekken wisselen af tussen wat Oxfam doet in Aden en andere zuidelijke regio’s, en de vernietiging die voor onze ogen voorbij trekt als een verschrikkelijke getuige van het oorlogsgeweld waaronder Jemen al jaren gebukt gaat.
Wat Oxfam doet
In deze gevaarlijke en instabiele omgeving blijft Oxfam water en basale sanitaire en hygiënische producten verstrekken aan meer dan 130.000 slachtoffers in de regio Lahj. Het team reist soms twee a drie uur om de volgende locatie te bereiken. De betrokkenheid van de gemeenschap blijkt de sleutel tot hulpverlening. Ons personeel en vrijwilligers uit de gemeenschap spreken met mensen uit de getroffen gebieden en belangrijke leiders om te horen waar behoefte aan is. De getroffen gemeenschap participeert niet alleen in watervoorziening en sanitaire en hygiënisch promotieactiviteiten, maar werkt ook nauw samen met de gastgemeenschap om te zorgen voor een harmonieuze sociale situatie.
De focus in Lahj ligt op het herstellen van het watervoorzieningensysteem om zowel de ontheemde als lokale bevolking te helpen. Oxfam werkt daarbij samen met de lokale autoriteit op het gebied van water- en sanitaire voorzieningen om bij te dragen aan de duurzaamheid en levensvatbaarheid van het nieuwe systeem. Vluchtelingen in deze regio haalden vaak maar eens in de week water omdat ze zulke lange afstanden te voet moesten afleggen. Inmiddels hebben zowel vluchtelingen als de lokale gemeenschap dagelijks toegang tot schoon water.
Onze ontmoetingen met mensen binnen de gemeenschap maken duidelijk dat de oorlog niemand ongemoeid laat. Iedereen deelt het verdriet en de pijn en vindt steun bij elkaar. De sterke band tussen de vluchtelingen en lokale bevolking, ondanks hun grote ontberingen, laat zien dat de Jemenitische bevolking na een langdurige periode van oorlog en conflicten veerkrachtiger is geworden.
Voedseltekorten
De impact van de oorlog in Aden en omliggende regio’s is enorm. Meer dan twee miljoen mensen zijn geraakt sinds het begin van de crisis. Voedselgebrek in Lahj, Abyan en Al Dhale groeit en hulp is nodig.
We ontmoeten Abdullah, een zeventigjarige man die Abyan ontvluchtte tijdens de oorlog. Zijn tragische verhaal spreekt voor zich. Toch gelooft hij dat de vrede zal terugkeren naar Jemen, ook al moest hij zijn pensioenpas verkopen om eten te kopen voor zijn familie. Er zijn veel mensen zoals Abdullah die graag de vrede in Jemen zien terugkeren zodat ze hun verwoeste levens weer kunnen gaan opbouwen.
Vluchtelingencrisis
In eerste instantie vingen gastgemeenschappen ontheemden op, maar inmiddels strijken vluchtelingen zelfstandig neer in droge en onvruchtbare gebieden. Degenen die het is gelukt terug te keren naar hun oorspronkelijke locatie worden nu getroffen door een cholera-uitbraak. Een gebrek aan het uitbetalen van overheidssalarissen aan ambtenaren legt extra druk op de huishoudens die vluchtelingen opvangen. Water, voedsel en gezondheidszorg blijven de drie belangrijkste benodigdheden. De ontberingen nemen zulke vormen aan dat mensen bereid zijn alles wat ze hebben te verkopen. Basisbenodigdheden als water, onderwijs en zorg zijn in grote mate afwezig en leggen een grote druk op de getroffen gemeenschappen.
Cholerabestrijding
Saleema* is een zorgvrijwilliger die samenwerkt met Oxfam en een absolute ambassadeur voor verandering. Ze strijdt voor bewustwording binnen de getroffen gemeenschappen van het belang van schoon en veilig water. Ze bezoekt huizen en spreekt met vrouwen, ouderen en jonge meisjes om ervoor te zorgen dat haar zorgboodschap wordt begrepen en uitgevoerd. Steeds meer jongeren als Saleema helpen de getroffen gemeenschappen bij de herbouw van hun levens en bij het realiseren van sociale cohesie.
Toen onlangs een choleraepidemie uitbrak in Jemen was Aden, onder andere regio’s als Al-Hudaydah, één van de meest getroffen gebieden.
Veerkracht
Als we terugkeren naar Lahj herinnert de geur en smaak van Mindi (lokale rijsttafel met kip) en heerlijke lokale paratha (Chapati van tarwe) ons dat de veerkracht van de Jemenieten overeind blijft ondanks alle tegenspoed.
Nadat onze boot, de Apollo, bij zonsondergang vertrekt uit Aden, onder de invallende duisternis en het geluid van de golven, herinneren we ons hoe we werden verwelkomd door een prachtige zonsopkomst. Een beetje op dezelfde manier zoals humanitaire steun in Aden en omgeving blijft groeien. We blijven hoopvol dat na oorlog altijd vrede komt.
*naam gefingeerd om veiligheidsredenen
Help levens redden
Jemen is in de greep van een choleraepidemie waarbij ieder uur iemand sterft. Als de epidemie niet in de kiem gesmoord wordt, lopen duizenden mensen het risico te overlijden in de komende maanden.
