Nederland Europees kampioen belastingontwijking
- 12 mei 2016
Leuker kunnen we ’t niet maken, wel eerlijker. Met deze leus lanceert Oxfam Novib vandaag het rapport ‘Nederland belastingparadijs’. Nederland blijkt EU-kampioen in het mogelijk maken van belastingontwijking. Van alle EU-landen biedt ons land de meeste mogelijkheden aan multinationals om belastingen te ontwijken.
Rapport: Nederland belastingparadijs
Nederland is EU-kampioen in het mogelijk maken van belastingontwijking, dat wijst een onderzoek van de Europese Commissie uit. Internationale criteria wijzen in dezelfde richting en ook het Internationaal Monetair Fonds heeft Nederland al jaren in het vizier als belastingparadijs. Het Centraal Planbureau en de Algemene Rekenkamer gebruiken de term belastingparadijs niet, maar wijzen op hetzelfde zorgelijke feit: Nederland wordt steeds vaker door bedrijven gebruikt om winst door te sluizen. Zo is Malawi, een van de armste landen ter wereld, de afgelopen zes jaar zo’n $ 27,5 miljoen misgelopen, doordat het Australische mijnbouwbedrijf Paladin via Nederland belasting kon ontwijken. Ondanks alle feiten blijft Nederland stellig ontkennen een belastingparadijs te zijn.
Belasting-hokus-pokus
Juist een combinatie van regels maakt Nederland zo aantrekkelijk voor belastingontwijkende multinationals. Dankzij belasting-hokus-pokus met brievenbusmaatschappijen en geheime afspraken met de Belastingdienst weten internationale bedrijven via ons land op grote schaal belasting te ontwijken. Momenteel kent Nederland zo’n 14.400 doorsluisfirma’s, vooral brievenbusfirma’s, die samen zo’n € 3.500 miljard per jaar door ons land sluizen. Hoewel onze regering herhaaldelijk belooft een eind te maken aan deze praktijken, neemt het gebruik van brievenbusfirma’s nog elk jaar toe.
Dubbele petten
Belastingadvieskantoren hebben een stevige vinger in de pap bij het bepalen van de Nederlandse belastingregels, waarbij vaak sprake is van dubbele petten. Partners van belastingadvieskantoren zijn sterk vertegenwoordigd in wetenschappelijk onderzoek en adviescommissies richting de overheid en het parlement. In 2011 was maar liefst 36 procent van de hoogleraren accountancy op Nederlandse universiteiten ook partner van een groot accountantskantoor, blijkt uit onderzoek. Zij geven les, doen onderzoek aan toonaangevende Nederlandse kennisinstellingen en adviseren de overheid bestaande belastingvoordelen voor multinationals te behouden of zelfs uit te breiden. Tegelijkertijd hebben dezelfde belastingadvieskantoren veel multinationals als klant die er belang bij hebben dat Nederland een belastingparadijs blijft.
Belastingwedloop
Van de aanhoudende internationale druk om het belastingbeleid aan te passen trekt Nederland zich maar weinig aan. Sterker nog, achter de schermen doet ons land driftig mee aan de internationale belastingwedloop, in de hoop dat meer bedrijven zich hier willen ‘vestigen’. In deze race to the bottom verlagen landen hun belastingtarieven en geven ze grote bedrijven nog meer belastingvoordelen. Door deze internationale belastingwedloop loopt de Nederlandse schatkist jaarlijks ruim € 5,5 miljard aan inkomsten mis.
€ 100 miljard
Niet alleen Nederland verliest inkomsten door belastingontwijking, vooral arme landen zijn de dupe. Ontwikkelingslanden verliezen maar liefst € 100 miljard per jaar door belastingontwijking door multinationals wereldwijd. Belastinggeld dat arme landen hard nodig hebben voor betere gezondheidszorg en beter onderwijs.
Shanaj Parvin (26) in Bangladesh is een van miljoenen gedupeerden. Zij moet noodgedwongen na een lange werkdag in de kledingfabriek haar dochter Sarah (6) zelf les geven. Voldoende scholen met bekwame leraren zijn er in Bangladesh niet. Het land heeft te weinig inkomsten om zulke voorzieningen te kunnen financieren. Met het huidige belastingbeleid draagt Nederland bij aan deze situatie en aan armoede en extreme ongelijkheid elders in de wereld.
Eerlijk en transparant
Oxfam Novib pleit krachtig voor een eerlijk en transparant Nederlands belastingbeleid, zodat ontwikkelingslanden de belastinginkomsten krijgen waar ze recht op hebben. Daarom vragen wij onder meer het volgende aan de Nederlandse regering:
- Stop schadelijke belastingpraktijken en schadelijke afspraken met multinationals.
- Stimuleer een krachtige aanpak van belastingontwijking door de Europese Unie.
- Steun actief een wereldwijde aanpak van de belastingwedloop en een rechtvaardiger internationaal belastingbeleid.
- Maak elk wetsvoorstel transparant met een lobbyparagraaf over externe inbreng en contacten.
Bron: Oxfam Novib, ‘Nederland belastingparadijs. Leuker kunnen we 't niet maken, wel eerlijker' 12 mei 2016
Ontdek meer over belastingontwijking
Belasting-hokus-pokus in Bangladesh
Shanaj wil een betere toekomst voor haar dochter. Maar hoe kan dat als er door belastingontwijking nauwelijks geld is voor onderwijs?
10 dringende vragen en antwoorden over belastingontwijking
Waarom laat Nederland bedrijven belasting ontwijken? Vind het antwoord op al je belasting-hokus-pokus-vragen.
Allemaal Belasting Buster
Duizenden mensen strijden overal ter wereld tegen belastingontwijking. Hoe gaan ze te werk en wat drijft ze? Ontmoet de Belasting Busters
Dossier Panama Papers
De Panama Papers onthullen het topje van de belastingontwijkingijsberg. Wat heeft het Panamaverhaal te maken met onze strijd tegen belastingontwijking?
