Gaza wordt onleefbaar, “Alsof je zeewater drinkt”
“Ons drinkwater is zout, alsof je rechtstreeks uit de zee drinkt,” zegt de 50-jaar oude Um Amir in Gaza. Haar man, Abu Amir, voegt toe dat hun familie alleen water ontvangt via het gemeentelijke systeem als er elektriciteit is. Soms is er een week geen water door stroomuitval. Rioolwater wordt verzameld in een open kuil die ze zelf moeten legen. “Onze kinderen hebben daarom altijd huidproblemen of diarree.”
In de Gazastrook speelt zich een humanitaire crisis af. Maar door de zwaar beladen politieke context van het Israëlisch-Palestijns conflict, is er nauwelijks oog voor de gezondheid en de waardigheid van de 1,8 miljoen mensen die in dit afgegrendelde gebied wonen.
Van het drinkwater in de Gazastrook is 96 procent ondrinkbaar en bijna 1/3 van de huishoudens is niet aangesloten op de riolering. Het equivalent van 46 Olympische zwembaden, gevuld met ongezuiverd rioolwater, verdwijnt daardoor elke dag in zee. De aanleg van een goed werkende riolering zit in de planning, maar is extreem vertraagd omdat essentiële materialen de Gazastrook niet in mogen. Deze vertraging betekent dat burgers een groot risico lopen op ziektes. Bovendien sijpelt het ongefilterde rioolwater langzaam de grond in, waardoor het grondwater besmet raakt en de gezondheid van nog meer mensen ernstig bedreigd wordt.
De huidige watercrisis in Gaza is het resultaat van 50 jaar bezetting van de Palestijnse gebieden en van 10 jaar illegale blokkade van de Gazastrook door Israël. Door die blokkade wordt al jarenlang de import van essentiële materialen beperkt of zelfs helemaal verhinderd.
Israël beroept zich voor dit beleid onwrikbaar op de veiligheid. Maar zorgen over veiligheid mogen niet ten koste gaan van de inwoners van de Gazastrook, die onder Israëlische bezetting leven. Volgens internationaal recht moet Israel als bezetter de grondrechten van de inwoners waarborgen.
Een voorbeeld van de scheve balans is de werking van het Gaza Reconstructie Mechanisme (GRM). Dit protocol, dat na de oorlog in 2014 in de Gazastrook tussen de Palestijnse Autoriteit en de Israëlische overheid werd gesloten, moet erop toezien dat bouwmaterialen geïmporteerd kunnen worden in de Gazastrook, ondanks de blokkade. Een handjevol landen, waaronder Nederland, bekostigen het GRM. Maar bijna drie-en een half jaar later is de verwoeste infrastructuur nog steeds niet hersteld en is de opbouw van Gaza onmogelijk. Het GRM valt namelijk volledig onder de controle van Israël. Uit recent onderzoek van Oxfam Novib blijkt dat slechts 16 procent van de materialen die nodig zijn voor de wederopbouw van water- en rioolzuiveringsinstallaties daadwerkelijk geïmporteerd zijn. Niet voor niets voorspelt de VN dat de Gazastrook in 2020 onleefbaar zal zijn, als er niets verandert aan de huidige omstandigheden.
Het is onbegrijpelijk dat Nederland en andere landen die het GRM mogelijk maken, de crisis op hun beloop laten. Onze regering moet op humanitaire gronden de Israëlische regering aanspreken op de catastrofale gevolgen van de illegale blokkade. Niet voor niets roepen ook steeds meer (hooggeplaatste) Israëliërs om het beëindigen van de blokkade. Ook daar groeit het besef dat de waardigheid, de gezondheid en de toekomst van 1,8 miljoen mensen op het spel staan.
Farah Karimi, Algemeen Directeur Oxfam Novib, namens United Civilians for Peace. UCP is een samenwerkingsverband van ICCO, Oxfam Novib en PAX. UCP zet zich in voor een rechtvaardige en vreedzame oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict waarbij de rechten en belangen van burgers centraal staan.
