Wat bedoelen wij met feminisme? 5 vragen
Feminisme, dat gaat toch over vrouwen vs. mannen? Waarom hebben we het dan ook over de LHBTQIA+-gemeenschap, over huidskleur, over beperkingen? We leggen uit wat wij bedoelen wanneer we het over feminisme hebben in 5 vragen en antwoorden.
Stel je eens een wereld voor waarin iedereen gelijk is. Ongeacht gender, sekse, kleur, geaardheid, fysieke mogelijkheid. Een wereld zonder armoede, waarin we allemaal veilig onszelf kunnen zijn. Dat is de wereld waar het feminisme voor strijdt. En wij ook.
Maar feminisme, dat gaat toch over vrouwen vs. mannen?
Feminisme gaat over gender. En gender is meer dan mannen en vrouwen. Mensen identificeren zich bijvoorbeeld op manieren die verder gaan dan die tweedeling (non-binair). Of misschien kregen ze een bepaalde sekse toegewezen toen ze geboren werden, maar past hun identiteit daar niet bij (transgender).
De wereld is ingericht op man vs. vrouw, waardoor het misschien lijkt alsof we het over iets nieuws hebben als we voorbij de binaire verdeling stappen. Maar dappere vrouwen en feministen strijden al tientallen jaren tegen die strenge tweedeling. Zij daagden traditionele rolpatronen uit en verzetten zich tegen wat voor ‘vrouwelijk gedrag’ moet doorgaan. Zo hebben zij de vrouw opnieuw gedefinieerd: van iemand die – heel kort door de bocht – thuis voor de kinderen zorgt naar iemand die kan stemmen, werken, een bedrijf kan hebben, premier kan worden.
Olam
HOE VROUWELIJKE ONDERNEMERS WERELDWIJD HET VERSCHIL MAKEn
Vrouwen aan de top: noodzakelijk voor een gezonde samenleving. In het belang van (gender)gelijkheid, en het versterken van de positie van vrouwen wereldwijd. Maar ook omdat vrouwelijk leiderschap goed is voor iederéén. Dat blijkt uit onderzoek van Oxfam Novib. Lees meer over de resultaten - en laat je inspireren door Joy en Phirum, twee vrouwelijke ondernemers die echt impact maken.
De huidige generatie feministen blijft de traditionele tweeverdeling aanvechten. Bijvoorbeeld met genderidentiteiten die buiten de traditionele man/vrouw-verdeling vallen, of door gender te koppelen aan andere vormen van onderdrukking, zoals racisme.
Wacht. Racisme? Hadden we het niet over gender?
Feminisme kijkt kritisch naar ongelijke wereldwijde systemen door een genderlens. Feministen zien een wereld voor zich waarin iedereen gelijk is – ongeacht sekse of gender, maar ook iedere huidskleur, seksuele voorkeur, etniciteit – alles wat ons verschillend en uniek maakt.
Veel vrouwen ervaren onderdrukking die niet alleen het resultaat is van hun vrouw-zijn. Het kan ook te maken hebben met hun kleur of afkomst, hun opleidingsniveau, hun seksuele geaardheid of fysieke beperking. Dat noemen we intersectionaliteit. Hoewel deze vormen van onderdrukking van elkaar verschillen, ligt hetzelfde oneerlijke systeem eraan ten grondslag. Een wereldwijd systeem dat macht en geld boven mensen stelt. Dat mannen boven vrouwen, trans- en non-binaire mensen plaatst en dat neerkijkt op mensen van kleur. Een kapitalistisch systeem, dat gericht is op méér voor een kleine groep mensen, ten koste van de rest. Dat geen ruimte biedt aan wat niet past binnen de norm. Een systeem dat vrijwel iedereen onderdrukt en waardoor genderongelijkheid, racisme, validisme (discriminatie van mensen met een beperking) armoede en homofobie kunnen bestaan.
Dit is het systeem dat we moeten aanpakken als we een samenleving willen waarin iedereen zich thuis voelt. Daarom zeggen wij: er kan geen gendergelijkheid bestaan zolang racisme bestaat, zolang armoede bestaat, zolang klassediscriminatie bestaat. Want zolang dat oneerlijke systeem er is, is er geen gelijkheid. Voor niemand.
Feministen zien een wereld voor zich waarin iedereen gelijk is – ongeacht sekse of gender, maar ook iedere huidskleur, seksuele voorkeur, etniciteit
Waarom wordt er tegenwoordig zo’n nadruk gelegd op LHBTQIA+?
Juist de mensen voor wie die letters staan – bijvoorbeeld transpersonen en non-binaire personen - dagen de traditionele rolpatronen uit. Zij verwerpen de tweedeling die feminisme ook verwerpt, zij weigeren zich te gedragen zoals de maatschappij hen voorschrijft, precies zoals feministen. Daarom horen zij júist thuis in ons feminisme.
De onderdrukking van transpersonen komt voort uit hetzelfde systeem dat vrouwen onderdrukt. Door naast zich neer te leggen wat er van hen wordt verwacht, laten trans- en non-binaire mensen zien hoe het leven eruit zou kunnen zien zónder dat oneerlijke systeem. Zonder alle beperkingen die ons sinds onze geboorte worden opgelegd, dat zegt dat vrouwen én mannen zich op een bepaalde manier moeten gedragen. Stel je voor dat we gewoon allemáál onszelf konden zijn? We kunnen daarin allemaal een voorbeeld nemen aan trans- en non-binaire personen.
Die voorbeeldfunctie heeft ook een keerzijde. Deze mensen staan aan de frontlinie van de feministische strijd tegen het oneerlijke systeem, met alle gevolgen van dien. Transpersonen worden buitensporig vaak het slachtoffer van geweld, en wereldwijd liggen hun rechten onder vuur. Dat geldt ook voor mensen die niet heteroseksueel zijn. Queer mensen krijgen wereldwijd nog vaak te maken met uitsluiting, discriminatie, haat en zelfs geweld. In 70 landen is het nog steeds strafbaar om homoseksueel te zijn. En zelfs in landen waar dat niet zo is, zoals in Nederland, is hand in hand over straat gaan voor queer mensen lang niet altijd een veilige optie.
Feminisme, dat is toch wel klaar? Vrouwen zijn allang gelijk.
Nee. Zelfs als feminisme alleen over vrouwen zou gaan, zou dit niet waar zijn. Op veel plekken wereldwijd zien we dat abortusrechten worden ingetrokken. Vrouwen verdienen nog altijd 20% minder dan mannen. En wereldwijd worden elk uur 5 vrouwen vermoord door een familielid of (ex-)partner. Daarnaast zien we overal ter wereld wetten opduiken die de vrijheden en levens van queer- en transpersonen moeilijker maken. Met het onzekere vooruitzicht op een nieuwe regering in Nederland die het niet zo nauw neemt met rechten voor minderheden, verwachten we dat de situatie ook hier slechter wordt.
Meer dan ooit hebben we mensen nodig om zich te laten horen voor gendergelijkheid. Hoe meer mensen zich uitspreken, hoe harder ons geluid klinkt en hoe dringender de oproep voor een gelijke wereld.
Video
Op deze plek staat een YouTube video. YouTube plaatst cookies.
Als je die hier wilt bekijken, kies dan bij cookie-instellingen dat je social media cookies accepteert.
Of bekijk de video buiten deze site op YouTube.
Dus: noem jij jezelf een feminist?
Stel je voor. Dat je leeft in een wereld waar iedereen gelijk is, ongeacht gender, seksualiteit, kleur of fysieke mogelijkheden. Waar geen armoede is. Waar je niet over je schouder hoeft te kijken als je ’s nachts over straat loopt. Waar je de baas bent over je eigen lichaam. Waar je geen druk voelt om je op een bepaalde manier te kleden of te gedragen vanwege je gender.
Zou je in zo’n wereld willen leven? Dan ben je waarschijnlijk een feminist. Want feminisme is voor iedereen. Dat betekent dat iedereen zich feminist kan noemen, en dat in het feministisch wereldbeeld ruimte is voor iedereen.
Zo strijden wij voor gendergelijkheid
Wij zijn feministen. Daarom strijden wij keihard voor die gelijke wereld. We laten ons horen tijdens belangrijke evenementen zoals de Feminist March, steunen wereldwijd impactvolle projecten voor gendergelijkheid en eisen via beleidsbeïnvloeding dat bedrijven en overheden wereldwijd vrouwen- en LHBTQIA+-rechten waarborgen. Meer over ons werk rond gendergelijkheid lees je hier.
Jouw donatie is onmisbaar in de strijd voor gendergelijkheid. Doneer en strijd mee!
